Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Who will succeed Netanyahu as his era comes to an end?
Netanyahu'nun dönemi sona ererken yerine kim geçecek?
"Netanyahu dönemi sona yaklaşırken, halef olmaya aday bir dizi isim, milyonlarca İsraillinin Netanyahu'nun kaybettiğini düşündüğü "anlayışlı akla" sahip olduklarını iddia ediyor."
Ölen babasının tahtına çıkan Kral Süleyman, "gece rüyasında" Tanrı'nın kendisine, hepimizin kulağına fısıldamasını dilediğimiz şeyi söylediğini duydu: "İste: Sana ne vereyim?"
Meşhur cevap - hazine, güç ya da şöhret değil, "iyi ile kötüyü ayırt edebilecek anlayışlı bir zihin" - her liderlik için bir ön koşuldur, ancak Süleyman'ın seçimine ilişkin açıklaması İsrail'e liderlik etme görevine özgüdür: "Senin bu büyük halkını kim yargılayabilir?"
;Gideon Sa'ar, Yair Lapid ve Avigdor Liberman Çarşamba günü bir araya geldi. Fotoğraf: Yair Lapid
Netanyahu'nun yerini almak isteyenler
Şimdi İsrail'i yönetmek o zaman olduğundan çok daha zor. Yine de Netanyahu dönemi sona yaklaşırken, halef olmaya aday bir dizi isim, milyonlarca İsraillinin Netanyahu'nun kaybettiğini düşündüğü "anlayışlı akla" sahip olduklarını iddia ediyor.
Adayların böyle bir akla sahip olup olmadıklarını göreceğiz, ancak birbirlerini yenmek için yola çıkmadan önce, İsrail'in gördüğü en büyük felaketi üreten kabadayılık, kibir ve nefret döneminin sona erdiğine işaret etmeliler.
Başbakan Benjamin Netanyahu (Solda), MK Benny Gantz (Sağda) (Kaynak: MIRIAM ALSTER/FLASH90, YONATAN SINDEL/FLASH90)
ADAYLAR üç kümede toplanıyor: Likud içinde, Sağ'ın geri kalanında ve Merkez'de. Likud içinde Dışişleri Bakanı Israel Katz; Ekonomi Bakanı Nir Barkat; ve Knesset Dış İlişkiler ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein. Sağda, Likud'un dışında eski başbakan Naftali Bennett; sırasıyla maliye ve içişleri bakanları Avigdor Liberman ve Ayelet Shaked; ve eski Mossad direktörü Yossi Cohen. Merkezde ise portföysüz bakan Benny Gantz ve muhalefet lideri Yair Lapid yer alıyor.
Bu köşe yazısı bu kişilerin kişisel meziyetleriyle ilgili değil, paylaşmaları gereken şeylerle ilgili: İsrail toplumunun başına gelen travma duygusu; siyasi köklerine dair bir anlayış; ve yeni bir çağın şafağını yayma becerisi.
Ayrılan dönemin en önemli özelliği Benjamin Netanyahu'nun solist liderliği oldu. Tarz olarak, sürekli birinci tekil şahıs ağzından konuştu. "Ben talimat verdim, ben çağırdım, ben emrettim." Yönetim açısından tek başına çalıştı, bakanları çorap değiştirir gibi değiştirdi ve en az altı savunma bakanını düşman ilan etti: Yitzhak Mordechai, Ehud Barak, Moshe Ya'alon, Liberman, Bennett ve şimdi de Netanyahu'nun bir savaşı yönetirken bile neredeyse hiç konuşmadığı Yoav Gallant.
Bu lider kendi bakanlarını o kadar küçümsüyor ki, Gallant'ın az önce bildirdiği gibi, başbakan bu savaşın sonrasını tartışmak için hiçbir forum toplamadı. Belli ki Netanyahu'nun böylesine vahim bir konuda, hatta bu korku günlerinde bile danışmanlara ihtiyacı yok.
Eğer bu ülke Netanyahu'nun ayrılışının ertesi sabahı yeni bir sayfa açacaksa, halefinin bu mirası geri alması gerekecektir: meslektaşlara danışmak, kolektif çalışmak, herkese saygı göstermek, alçakgönüllü düşünmek ve alçakgönüllü konuşmak. Ancak bu daha sonra, halefi atandığında gerçekleşecek. Bundan önce, halef olacak herkesin yapması gereken başka bir şey daha var.
Kariyerinin sonbaharı olgunlaşırken Netanyahu'nun ne düşündüğünü KİMSE bilmiyor. Belki 75'inci doğum günü ya da başka bir bahaneyle bir istifa duyurusu yapmayı planlıyor olabilir. Tersine, durumunu yeniden başlatacağını umduğu dehşet verici bir olayı bekliyor ya da planlıyor da olabilir.
Ancak büyük olasılıkla Netanyahu'nun bir planı yok, Yahudi devleti onunla birlikte amaçsızca sürüklenirken günden güne doğaçlama yapıyor. Eğer durum buysa, Netanyahu'nun çıkarı haleflerinin çoğalması ve karşılıklı çamur atma yarışına girerek hepsini yenilgiye uğratması ve kendisini varsayılan olarak iktidarda bırakmasıdır.
Bu nedenle hepsi yemek kavgasından kaçınmalı ve destekleyecekleri bir aday üzerinde önceden anlaşmalıdır. Bu iki arenada gerçekleşmelidir: biri mümkün olan, diğeri mümkün olmayan.
Böyle bir anlaşmanın imkansız olduğu alan Likud'dur. Katz, Barkat ve Edelstein'ın bir araya gelip ortak bir halefiyeti tartışmaları siyasi açıdan intihar olur. Netanyahu'nun bu toplantıdan daha bitmeden haberdar olacağından ve otokratların hainlerle uğraştığı gibi onlarla uğraşacağından şüphelenmeleri gerekir.
Ancak Likud dışında böyle bir dinamik imkansız değil.
Bu hafta Liberman, Lapid ve Gideon Sa'ar arasında yapılan toplantı umut verici bir başlangıç oldu.
Liberman ve Sa'ar (yarışmacı değil) sağcı, Lapid ise merkezci - ama belli ki Netanyahu sonrası dönemi sadece teknik olarak değil zihinsel olarak da müjdeleyebileceklerini göstermeleri gerektiğini anlıyorlar.
Lapid bir sonraki başbakan olamayacağının farkında. İsrail -Filistinliler sayesinde- sağa kaymış durumda.
Bu nedenle anketlerin sürekli olarak Gantz'ın Netanyahu'nun yerine geçeceği yönündeki önermeleri yanıltıcıdır. Anketörler mevcut Knesset partilerini ortaya koyduğunda Gantz kazanıyor.
Gerçek seçimde Bennett, Shaked ya da Cohen gibi isimlerle dolu parti listesi ortaya çıktığında, Gantz'ın takipçileri azalacak ve muhalefetin üzerinde uzlaşılmış bir adaya olan ihtiyacı daha da belirginleşecektir.
Bu durumda Gantz'ın bu hükümetten ayrıldıktan sonra yapması gereken ilk şey, önceki hükümette birlikte iyi çalışmış olan Lapid, Liberman, Sa'ar, Bennett ve Shaked ile bir araya gelerek haftalık bir istişare forumu kurmak ve Cohen'i de bu foruma katılmaya davet etmek olmalıdır.
Forum daha sonra şöyle diyecek: İçimizden biri, diğer herkesin onayıyla Netanyahu'nun halefi olacak. Evet, adam Netanyahu'nun yerini sadece birimiz alacak ama dönem Netanyahu'nun yerini hepimiz birlikte alacağız. Böylece onun eksikliğini hissettiği alçakgönüllülüğü ve reddettiği birliği sergileyeceğiz.
Ayrılan dönemin sloganı olan "Bunda benim çıkarım ne?" yerini "Hepimiz bu işte birlikteyiz"e bırakacak.
İsrail'in bu en kötü yılında, bu savaşın binlerce savaşçısına, gönüllüsüne, kayıplarına ve yas tutanlarına katılarak, giden dönemin liderlerinin asla anlamadığı şeyi söylüyoruz: Bölünmüş bir ev ayakta kalamaz.
Amotz Asa-El, 1 Haziran 2024, The Jerusalem Post
(Hartman Enstitüsü bursiyeri olan Amotz Asa-El, Yahudi halkının siyasi liderliğinin revizyonist bir tarihi olan ve çok satan Mitzad Ha'ivelet Ha'yehudi (The Jewish March of Folly, Yediot Sefarim, 2019) kitabının yazarıdır.)
Seçkin Deniz, 11.06.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.