"Tarih, her zamanki gibi gerçeklerin saklanmasına izin vermiyor. Bundan dolayıdır ki; baskıdan kurtulmuş bir akılla okunan hatıralar (anılar) daha doğru bir tarih algısının mümkün olmasını sağlıyor."
"Almanlar yenilince biz de yenilmiş sayıldık"
efsanesinin, Cumhuriyet'in kurucu kadrosunun da üyesi olduğu İttihat ve Terakki
Cemiyeti'nin (İTC) beceriksiz ve basiretsiz yöneticilerinin ve üyelerinin
Osmanlı İmparatorluğunu yok ettiğini saklamak için üretilmiş olduğunu İTC'nin
üç pervasız ve zalim paşasının hatıralarını okuduğunuzda daha iyi anlıyorsunuz.
Falih Rıfkı Atay'ın Çankaya'sında Mustafa Kemal Paşa'nın bizzat anlattığı
gibi, Vahdettin'in kendisine “Paşa, Paşa! Şimdiye kadar devlete çok hizmet
ettin, bunların hepsi artık bu kitaba girmiştir (elini bir tarih kitabının
üstüne bastı). Bunları unutun, dedi. Asıl şimdi yapacağın hizmet hepsinden
mühim olabilir. Paşa, Paşa, devleti kurtarabilirsin!" demesinin temel
sebebi İTC ile yaşadığı fikir ayrılıkları ve 1918 sonrası değerlendirilen sicilinde İTC'ye dair
leke bulunmamasıdır. Ancak ne olursa olsun İTC bir başlangıçtır ve
Cumhuriyet'in kurucuları İTC'nin 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı'yı mağlup eden bir
zavallılık sergilediğini kabul etmek istemezler...