Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Whatever It Takes in Italy?
"Mario Draghi'nin İtalya'daki birlik hükümeti, yetenekli ve cesur bir eylemle, COVID-19 acil durumunun üstesinden gelmeye, uzun vadeli ekonomik iyileşme için zemin hazırlamaya ve İtalyanların siyasi liderlerine olan güvenini yeniden sağlamaya doğru bir yol kat edebilir. Ama bunu tek başına yapamaz."
2012 yılında, dönemin Avrupa Merkez Bankası Başkanı olan Mario Draghi, Euro'yu kurtarmak için “ne gerekiyorsa” yapma sözüyle Avrupa'yı ekonomik krizin derinliklerinden çekti. Şimdi, ülkesi İtalya, Draghi'nin yeni bir birlik hükümetini yöneterek kendisini de kurtarabileceğini umuyor. Ancak "süper Mario" için bile başarı garanti olmaktan uzaktır.
Draghi’nin becerisi, yetkinliği ve güvenilirliği söz konusu değil. Ve kesinlikle yüksek nitelikli bir kabine oluşturacaktır. Ancak önümüzdeki zorluk küçümsenmemelidir. İtalya’nın uzun süredir devam eden ekonomik krizi, felaketle sonuçlanan COVID-19 salgınıyla birleşmekle kalmadı; ülke felç edici bir siyasi krize saplandı.
Draghi, COVID-19 acil durumunu etkin bir şekilde ele alacaksa, İtalya’nın ekonomik temellerini güçlendirmek bir yana, önce ülkenin karmaşık siyasetinde gezinmenin bir yolunu bulması gerekecek. Bu, yeni başlayanlar için, düzen karşıtı Beş Yıldız hareketinin (M5S) tam desteğini güvence altına almak anlamına geliyor.
İtalya'da 2018 yılında yapılan genel seçimlerde M5S, Euroskeptic platformu sayesinde parlamentodaki en büyük parti oldu. Hatta parti liderliği, ertesi yıl Avrupa Merkez Bankası'ndan ayrılan Draghi'yi "İtalya'ya saldırmakla" suçladı. M5S, o zamandan beri duruşunu önemli ölçüde yumuşatmış ve Draghi liderliğindeki hükümete destek sözü vermiş olsa da, derinden bölünmüş durumda ve üyelerinin çoğu bu desteği nahoş bir U dönüşü olarak görüyor.
Ancak M5S, denklemin yalnızca bir parçasıdır. Draghi’nin yeni hükümeti, parlamentoda çoğunluğu sağlamak için muhtemelen küçük merkezci partilerin ve eski Başbakan Silvio Berlusconi’nin partisi Forza Italia’nın ve hatta Matteo Salvini’nin aşırı sağcı Lega'sının oylarına da ihtiyaç duyacak. Ancak, böyle bir ittifak kurabilse bile, tabansız kalacak ve üyelerinin anlaşmazlıklarına, tercihlerine ve kaprislerine kolayca mahkum olabilecek.
Ve İtalya’nın siyasi güçlerinin katılmayacağı çok şey var. Draghi hükümetinin gündeminde hem kısa vadeli acil durum müdahaleleri hem de uzun vadeli yapısal reform önlemleri yer almalıdır; bunların tümü önemli kamu harcamalarını gerektirecektir. AB’nin 750 milyar € (902 milyar $) COVID-19 kurtarma fonu - koronavirüsten en çok etkilenen ülkelerden biri olan İtalya’nın 200 milyar Euro alması gerektiği - akılda tutularak tasarlandı.
Draghi, COVID-19 ekonomik krizine yönelik herhangi bir çözümün "kamu borcunda önemli bir artış içermesi gerektiğini" kabul etti. Ancak İtalya için bu artış gerçekten önemli olmalı.
COVID-19 şoku geldiğinde, İtalya 2008 küresel mali krizinden tam olarak kurtulamamıştı. 2020'de ülkenin GSYİH'si yaklaşık % 9 daraldı. Buna ek olarak, işletmelere ve hanehalklarına yönelik darbeyi hafifletmeyi amaçlayan kamu harcamalarındaki artış ve ülkenin hükümetin borç / GSYİH oranı yaklaşık % 155'e yükseldi.
GSYİH'nın bu yıl % 4'ün biraz üzerinde artması bekleniyor. Ancak, geçen yılki daralmadan kaynaklanan toparlanma sona erdiğinde, GSYİH büyümesi önemli ölçüde yavaşlayacaktır. Dolayısıyla, gerçek çıktının önümüzdeki birkaç yıl içinde pandemi öncesi seviyelere geri dönmesi ve dolayısıyla borç / GSYİH oranını düşürmesi olası görünmüyor.
Draghi'ye göre, yüksek borç seviyelerini sürdürülebilir tutmanın anahtarı, kamu harcamalarını eğitim ve beceri oluşturma gibi "üretken amaçlara" yönlendirmektir. Ancak İtalya’nın siyasi partileri, Draghi’nin "iyi" ve "kötü" borç ayrımına katılmayabilir. AB kurtarma fonu tarafından sağlanan paranın nasıl harcanacağı konusunda halihazırda yaygın bir anlaşmazlık var.
Daha temelde, üretken harcama borç-sürdürülebilirlik denkleminin bir parçası olsa da, borç servisi maliyetlerini düşük tutmak da çok önemlidir. Bunun için işleyen bir hükümet gerekli ancak yeterli olmayan bir koşuldur. Politikanın da inandırıcı olması gerekiyor.
Draghi’nin kişisel statüsü burada yardımcı olacaktır; İtalya’nın hisse senedi ve tahvil piyasaları, yalnızca Draghi liderliğindeki bir hükümet düşüncesi üzerine yükseldi. Ancak hiç kimse bir ülkenin borç yükümlülüklerini yerine getirme kabiliyetini garanti edemez. Ve İtalya’nın işlevsiz siyaseti, son çeyrek yüzyılda (hala İtalyan siyasetine hâkim olan) pek çok iyi adamı tüketti.
Draghi bu kaderden kaçınacaksa, sürece öncülük etmek yerine İtalya’nın ekonomik dönüşümü için zemin hazırlamaya odaklanmalıdır. Bu, liderliğine bir zaman sınır koymak anlamına geliyor: ne kadar baskı ile karşı karşıya kalırsa kalsın, 2022'den sonra başbakan kalmamalı, hatta belki o kadar uzun süre bile kalmamalı. Aslında bir an önce genel seçim çağrısı yapılmalıdır.
İtalya’nın siyasi krizine çare bulmanın bir tarifi yok ve hiç kimse Draghi’nin bunu sağlamasını beklememeli. Teknokratik bir hükümetin etkili ve kısa ömürlü olması, mirasının haleflerinin çalışmalarıyla tanımlanmasına izin vermesi gerekir. Bu, Draghi’nin odak noktasının İtalya’nın siyasi güçlerini sürdürülebilir politika kararlarına yönlendirmek olması gerektiği anlamına geliyor.
Bu aynı zamanda, bu güçlerin birbirleriyle yapıcı bir şekilde nasıl ilişki kuracaklarını bulmaları gerektiği anlamına da gelir. Bu, her şeyden önce, olgun bir demokrasinin işaretidir. Sadece Euroskeptiklerin ve hatta faşistlerin sesleri gibi bazı sesleri bastırmaya çalışmak, baskı oluşmasına neden olabilir ve bu da potansiyel olarak yıkıcı bir patlamaya yol açabilir. Bu tür güçleri diyalog ve etkili yönetişim yoluyla etkisiz hale getirmek, ileriye dönük tek inandırıcı yoldur.
İtalya’daki mevcut kriz, vatandaşların tecritte zayıfladığı ve çok lanse edilen aşılama programının nüfusun % 4'ünden daha azına ulaştığı bir zamanda, İtalyanların siyasi liderlerine olan güvenini daha da tüketti. Becerikli ve cesur bir hareketle Draghi, bu güveni geri kazanmanın bir yolunu bulabilir. Ama bunu tek başına yapamaz.
Paola Subacchi, Bologna, 8 Şubat 2021, Project Syndicate
(Londra Üniversitesi Queen Mary Küresel Politika Enstitüsü'nde Uluslararası Ekonomi Profesörü olan Paola Subacchi, The Cost of Free Money (Yale University Press, 2020) kitabının yazarıdır.)
Seçkin Deniz, 11.03.2021, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.