Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
From McQueen to Dior: unpicking fashion’s love affair with the occult
Cadılar Bayramı, cadı şapkaları ve sahte kan arayışında ucuz mağazaları basmak ve zihnimizin karanlık köşelerini eğlendirmek için bize bir bahane sunsa da, moda dünyasında cadılık ve okültizm, festivalin mevsimsel cazibesini aşan bir trend haline geldi.
Görsel: Alexander McQueen FW07
Clio Peppiatt'ın son tarot temalı koleksiyonundan, Ryan Lo'nun son defilesinde görülen saten pembe cadı şapkalarına kadar, podyum okültizme bir övgüye dönüştü; #MeToo hareketiyle örtüşen ve kadınların ve tasarımcıların günümüz siyasetinin kaynayan kazanını savuşturmak için kadınsı güçlerini nasıl kullandıklarına örnek teşkil eden bir akım.
Donald Trump ve Brett Kavanaugh'un aşırı erkeksi ikliminde, 21. yüzyıl modasının tarot, astroloji ve büyücülük takıntısı, erken modern dönemde Avrupa genelinde 40.000'den fazla kadının işkence görüp idam edildiği cadı mahkemelerini hatırlatıyor. Kazıkta yakma dönemlerinden bu yana ilerleme kaydetmiş olabiliriz, ancak kadınlar hâlâ rutin olarak utandırılıyor ve aşağılanıyor ve modanın cadılık eğilimi, gücü geri almanın bir yolu olarak görülebilir. Artık vahşi, siğilli bir cadı olarak tasvir edilmeyen 21. yüzyıl cadısı, baştan çıkarıcı ve küstahça büyüleyici. İşte podyumdaki okült ve mistisizmin belirleyici anlarını ele geçiriyoruz...
Alexander McQueen FW07
Paganizm ve okültizm, Alexander McQueen'in koleksiyonlarında tekrar eden bir temaydı. Annesi, soyağacını 1692'deki Salem cadı mahkemelerinde idam edilen kurbanlardan birine kadar takip etmişti. McQueen, 'Elizabeth Howe Anısına, Salem 1692' başlıklı FW07 defilesinde, podyumun zeminindeki siyah kum dairesinin içine kan kırmızısı bir pentagram çizdi. Modeller, bel kısmı daralan kalıplı deri korse elbiseler giyip, koyu mavi göz makyajıyla -tıpkı Anna Biller'in 2016 yapımı The Love Witch filmindeki simsiyah saçlı tilki gibi- bu dairenin üzerinde yürüyordu .
Dior SS17
Maria Grazia Chiuri, ilk Dior koleksiyonu için, astrolojiye meraklı ve koleksiyonlarını sunmadan önce tarot kartlarına bakma alışkanlığı olan, batıl inançlarıyla ünlü Christian Dior'dan ilham aldı. Tarot kartı sembolleri ve takımyıldızları, narin tül eteklere ve vual elbiselere ışıltılı ipliklerle işlenirken, kazaklar da kozmik sembollerle süslendi.
Dior SS17
Luella Bartley FW08
Luella Bartley, 2008 Sonbahar/Kış koleksiyonunda bize arketipik cadıyı sundu; siyah ruj ve konik cadı şapkasıyla, ancak protez burunlar ve süpürgeler olmadan. 1970'ler yapımı The Wicker Man filmindeki Britt Ekland'dan ve yaşadığı Cornwall, Boscastle'daki Cadılık ve Büyü Müzesi'nden ilham alan Bartley, koleksiyonun açılışını çılgınca kıvırcık saçlarının üzerine sivri uçlu keçe cadı şapkası ve kısa siyah bir elbisenin altına giydiği kabarık kollu köylü bluzuyla yaptı; elbiseyi balkabağı turuncusu taytla tamamladı.
Ashish SS18
Duvar çiçekleri için kıyafet dikmeyi sevmeyen Ashish, en çok payet ve sloganlara olan tutkusuyla tanınır. 2018 İlkbahar/Yaz koleksiyonu için bir disko cadıları topluluğu yarattı; modeller, bazıları ışıltılı yıldızlar ve pentagramlarla benekli, bazıları ise "Cadı" ve "Yas Tutun" gibi sloganlarla süslenmiş, göz alıcı elbiseler giydi. Defile, içinde yaşadığımız "karanlık zamanları" yansıtmayı amaçlamıştı, ancak ışıltılar ve disko topları, onun geleceğe dair umudunu simgeliyordu.
Gareth Pugh FW13
Gareth Pugh'un dehşete olan düşkünlüğü, uhrevi 2013 Sonbahar/Kış koleksiyonunda açıkça sergileniyordu. Modeller, yerlere kadar uzanan uhrevi elbiseler ve bembeyaz makyajlarla podyumda hayalet gibi süzülürken, yüzleri örümcek ağı gibi saç tutamlarıyla örtülüydü. Pugh'un ilham kaynağı, Karpat Dağları'nda yaşayan ve erkeklerden tamamen bağımsızlık arayan, farklı yaşlardan yaklaşık 150 kadından oluşan 'Asgarda' adlı Ukraynalı bir kadın kabilesiydi.
Clio Peppiatt SS18
2016 yapımı aşırı doymuş feminist korku filmi The Love Witch'ten ilham alan ve çalışmalarında eğlenceli, yıkıcı kadınlık temalarını ele alan Clio Peppiatt, tarot imgeleriyle dolu bir koleksiyon üretti. Bu koleksiyonda, kendisi tarafından elle çizilmiş tarot kartlarından, Adem ve Havva motiflerine ve gece mavisi bir paltonun arkasında birbirine sarılmış bir çift iskelete kadar pek çok şey yer alıyor.
Clio Peppiatt SS18
Preen by Thornton Bregazzi SS17
Preen tasarımcı ikilisi Thea Bregazzi ve Justin Thornton, 2017 İlkbahar/Yaz koleksiyonları için, İngiltere'nin kuzey kıyılarında cadılık ve okültizmin yuvası olarak bilinen, memleketleri Man Adası'nın tarihinden bolca ilham aldı. Modeller, yüzlerine ve podyuma yapraklar serpiştirilmiş beyaz cadılara dönüştürüldü, saçları dağınık örgüler halinde örüldü ve defileye biraz Glastonbury şıklığı kattı. Pentagram motifi ayrıca çiçek işlemeleriyle işlenerek beyaz bir elbiseye işlendi ve gümüş pentagram küpeler ve yakalara tutturulmuş iğneler şeklinde yeniden ortaya çıktı.
Preen London RTW İlkbahar Yaz 2017 Eylül 2016
Ryan Lo SS19
Kendini romantik olarak tanımlayan Ryan Lo'nun fantastik 2019 İlkbahar/Yaz koleksiyonu, klasik bir peri masalının tüm unsurlarını içeriyordu: Koleksiyon, Şapkacı Stephen Jones tarafından yaratılmış büyük kırmızı bir cadı şapkası takan ve elinde yaldızlı bir süpürge tutan, modellikten cadılığa geçmiş bir kadınla açılıyor, devekuşu tüyleriyle süslenmiş bir elbise giyen bir prensesle, kelimenin tam anlamıyla parlak zırhlı bir şövalyeyle kol kola giriyor ve umut dolu, sonsuza dek mutlu yaşadılar notuyla bitiyordu.
Ryan Lo SS19
Sara Semic, 31 Ekim 2018, HERO Magazine
Eyüp Kaan, 20.10.2025, Sonsuz Ark, Çevirmen Yazar, Sonsuz Ark Çevirileri
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.