Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
The Future of American Soft Power
"Yumuşak güç, Amerika'nın dünyaya liderlik etmesine yardımcı oldu. Trump'ın yıkıcı diplomasisi, bu rolü Çin'e devretme riski taşıyor."
Güç, başkalarına istediğinizi yaptırma yeteneğidir. Bu, zorlama ("sopa"), ödeme ("havuç") ve çekim ("bal") yoluyla gerçekleştirilebilir. İlk iki yöntem sert güç biçimleridir, çekim ise yumuşak güçtür.
Yumuşak güç, bir ülkenin kültüründen, politik değerlerinden ve dış politikalarından kaynaklanır. Kısa vadede, sert güç genellikle yumuşak güce üstün gelir. Ancak uzun vadede, yumuşak güç genellikle galip gelir. Joseph Stalin bir keresinde alaycı bir şekilde "Papa'nın kaç bölümü var?" diye sormuştu. Ancak papalık bugün de devam ederken, Stalin'in Sovyetler Birliği çoktan yok oldu.Çekici olduğunuzda, havuç ve sopadan tasarruf edebilirsiniz. Müttefikler sizi iyi huylu ve güvenilir olarak görürlerse, ikna edilmeye daha açık olmaları ve sizi takip etmeleri daha olasıdır. Sizi güvenilmez bir zorba olarak görürlerse, ayak diremeleri ve mümkün olduğunda karşılıklı bağımlılıklarını azaltmaları daha olasıdır. Soğuk Savaş Avrupası iyi bir örnektir. Norveçli bir tarihçi Avrupa'yı bir Sovyet ve bir Amerikan imparatorluğu olarak ikiye bölünmüş olarak tanımladı . Ancak önemli bir fark vardı: Amerikan tarafı "davetli bir imparatorluktu." Bu, Sovyetlerin 1956'da Budapeşte'ye ve 1968'de Prag'a asker konuşlandırması gerektiğinde netleşti. Buna karşılık, NATO sadece hayatta kalmadı, aynı zamanda gönüllü olarak üyeliğini artırdı.
Gücün doğru anlaşılması hem sert hem de yumuşak yönlerini içermelidir. Machiavelli, bir prensin sevilmesindense korkulmasının daha iyi olduğunu söylemiştir. Ancak her ikisi de olmak en iyisidir. Yumuşak güç tek başına nadiren yeterli olduğundan ve etkilerinin gerçekleşmesi daha uzun sürdüğünden, siyasi liderler genellikle zorlama veya ödeme gibi sert güce başvurmaya meyillidir. Ancak tek başına kullanıldığında sert güç, çekim gibi yumuşak güçle birleştirildiğinde olduğundan daha yüksek maliyetlere yol açabilir. Berlin Duvarı bir topçu ateşi altında yıkılmadı; Komünizme olan inancını kaybetmiş ve Batı değerlerine ilgi duyan insanlar tarafından kullanılan çekiçler ve buldozerlerle yıkıldı.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra, Amerika Birleşik Devletleri açık ara en güçlü ülkeydi ve değerlerini "liberal uluslararası düzen" olarak bilinen şeye yerleştirmeye çalıştı - Birleşmiş Milletler, Bretton Woods ekonomik kurumları ve diğer çok taraflı organları içeren bir çerçeve. Elbette, ABD her zaman liberal değerlerine uymadı ve Soğuk Savaş iki kutupluluğu bu düzeni yalnızca dünya halkının yarısıyla sınırladı. Ancak, Mihver güçleri II. Dünya Savaşı'nı kazanmış ve değerlerini empoze etmiş olsaydı, savaş sonrası sistem çok farklı görünürdü.
Önceki ABD başkanları liberal düzenin bazı yönlerini ihlal etmiş olsa da, Donald Trump yumuşak gücün dış politikada herhangi bir değeri olduğu fikrini reddeden ilk kişidir. Göreve döndükten sonraki ilk eylemlerinden biri, iklim değişikliği ve pandemilerin oluşturduğu bariz tehditlere rağmen Paris iklim anlaşmasından ve Dünya Sağlık Örgütü'nden çekilmek oldu.
ABD yönetiminin yumuşak güçten vazgeçmesinin etkileri fazlasıyla tahmin edilebilir. Danimarka veya Kanada gibi demokratik müttefikleri zorlamak ittifaklarımıza olan güveni zayıflatır. Panama'yı tehdit etmek Latin Amerika genelinde emperyalizm korkularını yeniden canlandırır. Başkan John F. Kennedy tarafından 1961'de kurulan ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nı (USAID) felç etmek iyilikseverlik konusundaki itibarımızı zedeler. Amerika'nın Sesi'ni susturmak otoriter rakiplere bir armağandır. Arkadaşlara gümrük vergileri koymak bizi güvenilmez gösterir. Ülkemizde özgür konuşmayı susturmaya çalışmak güvenilirliğimizi zedeler. Bu liste uzayıp gidebilir.
Trump, Çin'i Amerika'nın en büyük meydan okuması olarak tanımladı ve Çin, dönemin Çin Devlet Başkanı Hu Jintao'nun Çin Komünist Partisi'ne ülkenin kendisini başkaları için daha çekici hale getirmesi gerektiğini söylediği 2007'den beri yumuşak güce yatırım yapıyor . Ancak Çin bu konuda uzun zamandır iki büyük engelle karşı karşıya. Birincisi, birden fazla komşusuyla toprak anlaşmazlıkları sürdürüyor. İkincisi, ÇKP sivil toplum üzerinde sıkı bir kontrol sürdürmekte ısrar ediyor. Bu tür politikaların maliyetleri, dünyanın dört bir yanındaki insanlara hangi ülkeleri çekici bulduklarını soran kamuoyu yoklamalarıyla doğrulandı . Ancak Trump Amerikan yumuşak gücünü baltalamaya devam ederse bu anketlerin gelecek yıllarda ne göstereceğini merak etmekten başka bir şey gelmiyor insanın aklına.
Elbette, Amerikan yumuşak gücü yıllar içinde inişler ve çıkışlar yaşadı. ABD, Vietnam ve Irak savaşları sırasında birçok ülkede popüler değildi. Ancak yumuşak güç, bir ülkenin toplumundan ve kültüründen ve hükümet eylemlerinden kaynaklanır. Vietnam Savaşı sırasında bile, kalabalıklar ABD politikalarını protesto etmek için dünyanın dört bir yanındaki sokaklarda yürürken, Amerikan sivil hakları marşı olan " We Shall Overcome "ı söylediler. Protestoya izin veren açık bir toplum, yumuşak güç açısından bir varlık olabilir. Ancak Amerika'nın kültürel yumuşak gücü, önümüzdeki dört yıl boyunca hükümetin yumuşak gücündeki bir düşüşe dayanabilecek mi?
Amerikan demokrasisinin Trump'ın dört yılını atlatması muhtemel. Ülkenin dayanıklı bir siyasi kültürü ve denge ve denetimleri teşvik eden bir federal anayasası var. Demokratların 2026 seçimlerinde Temsilciler Meclisi'ndeki kontrolü yeniden ele geçirmesi için makul bir şans var. Dahası, sivil toplum güçlü kalmaya devam ediyor ve mahkemeler bağımsız. Birçok kuruluş Trump'ın eylemlerine itiraz etmek için dava açtı ve piyasalar Trump'ın ekonomik politikalarından memnuniyetsizliklerini dile getirdi.
Amerikan yumuşak gücü, Vietnam ve Irak savaşlarındaki düşük noktaların yanı sıra Trump'ın ilk dönemindeki düşüşten sonra toparlandı. Ancak güven bir kez kaybedildiğinde, kolayca geri kazanılamaz. Ukrayna'nın işgalinden sonra Rusya sahip olduğu yumuşak gücün çoğunu kaybetti, ancak Çin Trump'ın yarattığı boşlukları doldurmaya çalışıyor. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in anlattığına göre, Doğu Batı'nın üzerinde yükseliyor. Trump, Amerikan müttefikleri arasındaki güveni zayıflatırken, emperyal özlemleri öne sürerken, USAID'i yok ederken, Amerika'nın Sesi'ni sustururken, ülke içindeki yasaları sorgularken ve BM kuruluşlarından çekilirken Çin ile rekabet edebileceğini düşünüyorsa, başarısız olma olasılığı yüksektir. Yok ettiğini geri getirmek imkansız olmayacak, ancak maliyetli olacaktır.
Joseph Nye 6 Mayıs 2025'te vefat etmiştir.. Bu onun son görüş yazısıdır.
Joseph S. Nye, 19 Mayıs 2025, Social Europe
(Joseph S. Nye, Jr., Harvard Kennedy Okulu Dekanı, ABD Savunma Bakan Yardımcısı ve Do Morals Matter? Presidents and Foreign Policy from FDR to Trump (Ahlak Önemli midir? FDR'den Trump'a Başkanlar ve Dış Politika) (Oxford University Press, 2020) ve A Life in the American Century (Amerikan Yüzyılında Bir Yaşam) (Polity Press, 2024) adlı anı kitabının yazarıdır.)
Seçkin Deniz, 23.09.2025, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.