23 Ocak 2018 Salı

SA5528/SD880: Şeyler'deki Ayrım'ın Yapay Sebepleri

Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk

"Herhangi bir 'şey'e odaklandığımızda o şeyin kemiyet(nicelik) ve keyfiyet(nitelik) analizlerini yaparken, onu bileşenlerine ayırarak baktığımızda neler görürüz? Kemiyete dair olan mı keyfiyete dair olan mıdır büyük ve önemli olan?"

 

Küçük şeyleri büyük şeylerden ayıran nedir? Büyüklüğü ve küçüklüğü kim belirliyor? Büyük hangi ölçüye ve bakış açısına göre büyük, küçük hangi değer katsayısı ile küçük? Şeyler daima bu tehdit altında; küçük ve büyük ayrımı onları bulundukları muazzam ve mükemmel birliktelikte rahatsız etmeyi hedefliyor. Gerçekte şeylerin insanların bu ayrımını pek umursamadıklarını söylemek gerek; ciddiye bile almıyorlar, ciddiyetsiz insan algısının bir salgın gibi her yeri istilâ etmesi şeyleri değil, insanları ilgilendiriyor; o halde insanları rahatsız etmeli... Ben rahatsız oluyorum mesela.

Küçük yaşlarda iken düşündüğü veya ilgilendiği şeyleri kendisine göre önemseyen insanın büyük yaşlarda iken yaptığı tasnifi değiştirmesi için -herhangi bir zorlayıcı olmadıkça- bir neden yok. Demek ki şeyleri küçük veya büyük diye ayırmak insanın yaşına bağlı değil. Bakış açısı, ölçü, değer katsayısı ve daha başka etkenler insanın şeyleri küçük ya da büyük diye ayırmasına neden oluyorsa ve bu ayrım diğer insanlar tarafından kesin  ve kesin bir ölçüt olarak değer bulmuyorsa ortada büyük bir sorun var demektir. Bu sorunun sebep olduğu diğer sorunların da doğmadan önce ortadan kaldırılması için şeyler arasındaki ilişkiye odaklanmamız şart.

Herhangi bir 'şey'e odaklandığımızda o şeyin kemiyet(nicelik) ve keyfiyet(nitelik) analizlerini yaparken, onu bileşenlerine ayırarak baktığımızda neler görürüz? Kemiyete dair olan mı keyfiyete dair olan mıdır büyük ve önemli olan? Onun en küçük bileşeni 'küçük' ise onu sırf küçük diye ötelediğimizde, ayırdığımızda geriye kalan, 'büyük' mü olacak? Parçalanmış ve 'küçük'ten mahrum kalmış 'büyük' nasıl büyük olabilir ki? Ya da 'şey' bizzat varoluşu ile büyük ya da küçük müdür?  Mesela Fil büyük, fare küçük müdür? Her iki hayvanın bütün niteliklerini ve niceliklerini özel olarak incelediğimizde Fare mükemmel bir organizma ve ekolojik denge faktörü olarak yine mükemmel olan ve ekolojik dengedeki yeri önemsiz olan diğer organizmalara göre, yani Fil'e göre 'büyük' sayılamaz mı?

Analojik (karşılaştırmalı) bakışa göre büyüklük veya küçüklük bence herhangi bir 'ayrım' için yeterli değil. Küçük şeyler diyerek geçip gideceğimiz diğer bütün şeyler gibi, büyük şeyler de sandığımız kadar 'önemli' olmayabilir. Rahatsızlığımın asıl nedeni de bu; net, kesin ve keskin olmayan 'önem' nasıl 'diğerinin bize ya da bizim diğerine' bakışını/bakışımızı değiştirebilir ki?

Çok sık karşılaşıyoruz küçük şeyler denilerek bir kenara itilen şeylerin yalnızlığı ile. Bir yerlerde biriken küçük şeylerin nasıl da tek başlarına kendileri olarak büyüyüp insanı derin dalgalanmalara sürüklediğini ya da birleşerek birlikte büyüdüklerini, bu büyüklükleriyle sizi tehdit ettiklerini siz de görmüyor musunuz? Hangi biriniz küçük yaşlarda işlediği küçük günahı unutabiliyor ki? Ya da aslında 'büyük' olan o günahı neden bir kabus gibi sürekli görüyor hayatında?

Daha karmaşık bir soru daha sormak zorundayım. Küçükken basit bir şekilde düşünüp orta yaşlarda genişlettiğimiz ve karmaşıklaştırdığımız şeyler, sonra, orta yaşı geçince neden başlangıç değerlerine dönüp basit şekilde düşünebilir ilk hâle geliyorlar? Bir balon gibi, şişmeden önce, şişerken, şiştikten sonra, havası boşalırken ve tamamen boşalmışken 'şeyler'le ilişkimiz, biz şeyleri nasıl 'büyük' ya da 'küçük' diye ayırma cesaretini gösterebiliriz ki?

Şeylere karşı tavrımız yeterince ciddi değil; bize bu günah tek başına yetiyor da ve biz bu günahla, bu 'büyük' günahla ömrümüzü tamamlayıp bu 'koskocaman küçük' hayatımızdan gidiyoruz. Gelirken nasıl 'küçük' idi isek giderken de 'küçük' olarak gidiyoruz.

İnsan'ın 'şeyler'le ilişkisini irdeledikten sonra 'şeyler'in 'insan'la ilişkilerini de irdelemek gerek; büyük günahlardan korunmak için küçük günahlara zaman ayırmamız gerekmiyor. Yapay sebeplerle vakit öldürmek de 'büyük' günah...

<<Önceki                          Sonraki>>


Seçkin Deniz, 23.01.2018, Sonsuz Ark, Şeyler ve İnsanlar, Sohbetler







Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
  4. Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.

 


Seçkin Deniz Twitter Akışı