16 Aralık 2014 Salı

SA1044/TG80: Eski CIA ve NSA Başkanı Hayden CIA İşkence Raporu’nu Değerlendiriyor

 "Senato İstihbarat Komite dokümanı anlaşılabilir bir şekilde CIA yetkililerinin canını sıkmıştır." Hayden

Democrats define ‘politicization’ with so-called torture report

Bu, işkenceyi savunmakla değil tarihi savunmakla ve belki biraz da geleceği korumakla ilgili bir durum.

İlk önce bazı gerçekleri ifade edelim. CIA, 2002-2008 yılları arasında yüz civarında tutuklama yaptı; bunların üçte biri gelişmiş, sert veya işkence olarak nitelendirilen sorgulamalardan geçti. Bunların içerisinde en kötü yöntem olan waterboarding (kişiye su dökülerek boğulma hissi verme), sonuncusu 2003’te olmak üzere 3 tutuklu üzerinde uygulandı. Uygulanan yöntemlerin diğer ucunda bir tutuklunun çene veya boğazına güç uygulanması vardı. Bu iki yöntem arasında ise günde 1400 kalori ile sınırlı sıvı diyeti gibi çeşitli uygulamalar bulunuyordu.

Eğer bunlardan herhangi birinin nesnel olarak gerçekleştirilmiş işkence yöntemleri olduğunu düşünüyorsanız görüşünüze saygı duyarım. Fakat prensip olarak işkence her zaman yanlıştır.
CIA tutuklamaları ve sorgulamaları üzerine henüz yayınlanmış olan Senato Demokrat raporu buna rağmen dar kapsamlı yasal tanımlamalarla ilgili tartışmalardan kaçınmış bulunuyor. Rapor, programın yanlış olmasının yanı sıra etkisiz, yanlış yönetilmiş ve konu hakkında sürekli yalan söyleyen hilekâr bir Ajans tarafından oluşturulmuş bir niteliğe sahip olduğunu vurgulayan daha geniş bir kapsama sahip.

İlk başta şunu belirtmek gerekir ki kullanılan tekniklerin tümü 9/11 olayının ardından oluşan ortamda Adalet Bakanlığı tarafından kanuni olarak nitelendirilmiş ve uygun olduklarına hükmedilmiştir.
CIA, Kongre liderlerini bu konuda pek çok defa bilgilendirmiştir. Liderlere verilen brifingler detaylı ve görsel niteliklere sahiptir. Bilgi veren şahıslar hiçbir şeyi gizlememiş Senatörler de aynı şekilde diğer konuların yanında CIA’nin bu konuda yetkili olup olmadığını sorgulamaktan geri durmamıştır. 

Kaliforniya Demokrat vekili ve panelin başkanı olan Senatör Dianne Feinstein bizzat şöyle demiştir: “Kendimizi korumak adına tarihi anlamda yapmak istemediğimiz bazı şeyleri yapmak durumundayız.” 

Programın etkisiz olduğu görüşüne karşılık programdan sorumlu olan kişiler başarılı olduğu saptamasında bulunuyorlar. Program, üst düzey el-Kaide üyelerinin ele geçirilmesini (Osama bin Laden’in yerinin saptanması da bu kapsamdadır); bir organizasyon olarak el-Kaide hakkında eldeki bilgilerin büyük ölçüde artmasını; terörist hedef noktalarının ortadan kaldırılmasını sağlayarak Amerikalıların ve müttefiklerinin hayatlarını kurtarmıştır.

Bununla birlikte bu gerçeklere itibar etmeyen doküman, tarihi tarafsız bir çalışmadan ziyade sıkıcı bir savcılık raporuna benzemektedir. Raporu yazan ekip işe bir sonuç değerlendirmesi yazarak başlamış ve altı milyon sayfa içerisinden kendilerine uyan kısımları çekip almışlar, kendilerini haklı çıkarmak için bazı bilgileri görmezden gelirken diğer bazılarını öne çıkarmışlardır ki bu tam anlamıyla durumu siyasallaştırmadır. Aşırı ölçüde şiddet ifadeleri içeren rapor, karşısındakini şok etmek amacıyla tasarlanmıştır ve bunu başarmaktadır.

Senato İstihbarat Komite dokümanı anlaşılabilir bir şekilde CIA yetkililerinin canını sıkmıştır

Hiçbir CIA yetkilisi ile görüşülmediği için savunma yapmadıkları, kanıtların ortaya koyulduğu ve itirazların gerçekleştiği bir keşif süreci bulunmadığı bir durumda, kendilerini sanki gıyaben yargılanmış ve mahkûm edilmiş gibi hissetmektedirler. Aslında kendilerine güvenlikleri için CIA tarafından yardım sağlansa da onlar kendilerinin ve ailelerinin güvenlikleri konusunda endişelenmektedirler. Yerel polis birimleri alarm durumuna geçirilmiştir. Denizaşırı seyahat planları yeniden değerlendirilmektedir.   
 
Başkan yardımcısı sözcüsü tarafından belli ki bu dünyanın tehlikeli bir yer olduğunu hatırlatmak için Bayan Feinstein ile yapılan görüşmeye rağmen, Ulusal Güvenlik direktörü ve başkan yardımcısı tarafından vurgulandığı gibi artan tehlike hissi, Langley’den* Amerikalılara ve yurtdışındaki ABD tesislerine yayılmaktadır.  

Bu tür öngörülebilir sonuçlara rağmen insan merak ediyor, acaba niye bazı Demokratlar-Feinstein, Oregan’dan Ron Wyden, Colorado’dan Mark Udall, Nevada’dan Martin Heinrich ve Batı Virginia’danJay Rockefeller-raporun yayınlanmasını şiddetle savunmuşlardır. 

Ne söylediklerini biliyorum: “Amerikalıların bunları bilmesi gerekir. Bu olanlar bir daha asla tekrarlanmamalıdır.”

Fakat çoğu Amerikalı bunları gerçekten bilmeyi veya hâlihazırda bildiklerinden daha fazlasını öğrenmeyi istermiş gibi görünmüyor. Ve bunların bir daha tekrarlanmasına gelince; şu an CIA’ye nasıl muamele edildiğine bakarsak bundan sonra gelecek başkan birine 'Water Boarding' yapılmasını isterse, bunu kendisi gerçekleştirmek zorunda kalacaktır.

Öyleyse mesele nedir?

Pekâlâ, şans eseri geçen ay klasik muhafazakâr yazar James Burnham tarafından yazılan “Batının İntiharı” adlı kitabın 50.yıl dönümü törenine katılmak için New Haven’da bulunuyordum. Burnham, suçluluğun liberalizmin ayrılmaz bir parçası olduğunu ve gelişimsel düşüncenin büyük bölümünü yönlendirdiğini düşünüyordu.

Burnham şöyle diyor: “Suçluluk bir liberal için saplantı haline geldiğinde kendi ülkesine ve bir parçası olduğu geniş uygarlığa yönelik genelleşmiş bir nefret haline dönüşür.”

Bu oldukça güçlü bir gözlemdir ve bu dinamiği günümüz şartlarına atfetmek için uzmanlığa sahip değilim. Fakat burada daha ılımlı benzer bir sonuç var gibi gözüküyor.

Raporun yayınlanması için gerçekten gayret edenleri, kendi başlarına kaldıklarında, kendilerine kefaret duygusu kazandıran doğru şeyi yaptıklarını düşünürken hayal edebiliyorum
İşin karanlık tarafı böylece halka şöyle deme hakkını elde etmiş oluyorlar: “Bakın. Bu bizimle ilgili bir konu değil. Bizimle alakası asla olmadı. Biz böyle değiliz. Şu insanlar, işte oradaki insanlar. Yalan söyleyenler. Bu konu onlarla ilgili. İzin verin size göstereyim.”

Ve bunu yaptılar veya en azından yapmaya çalıştılar.

Langley’de bulunan arkadaşların çoğu raporun önsözüne katılmıyor. Rapora, raporda kullanılan anlatım tarzına, metoduna ve sonuçlarına karşı çıkıyorlar. Ve özellikle tüm bunların sadece kendilerini konu edinmesine karşı çıkıyorlar. Bu sadece onları ilgilendiren bir konuysa, kongredeki Demokrat yönetim, protestolarına herkesin korku içinde olduğu 2002 senesinde başlamalıydı, bu tür bir durumun olmadığı 2014’te değil.

Michael V. Hayden [Eski CIA VE Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) başkanı] /15.12.2014/ 


Tamer Güner, 16.12.2014, Sonsuz Ark, Çevirmen Yazar, Çeviri



Çevirenin Notu:
Langley*: CIA’nin Merkezi Virginia eyaletindeki Langley'de bulunmaktadır.

Metnin Orijinali:


Seçkin Deniz Twitter Akışı