3 Temmuz 2022 Pazar

SA9731/SD2452: İsrail'in Siyasi İstikrarsızlık Döngüsü Devam Ediyor

  Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk

Sonsuz Ark'ın Notu:
Çevirisini yayınladığımız analiz, 'Gölge CIA' olarak bilinen Stratfor'a aittir ve 1 Kasım 2022'de yeniden seçime gitme kararı alarak Knesset'i fesheden Naftali Bennet liderliğindeki İsrail koalisyon hükümetinin neden düştüğüne ve üç buçuk yılda beş seçim görecek olan İsrail'deki siyasî istikrarsızlığa odaklanmaktadır.  Knesset desteğini kaybeden Başbakan Naftali Bennet, 1 Temmuz 2022'den itibaren 1 Kasım'daki seçimlere kadar görevini koalisyon ortağı ve Başbakan yardımcısı merkez parti Yesh Atid'in lideri Yair Lapid'e bırakmıştır. Lapid başbakanlığının ilk gününde, resmî başbakanlık konutunun tadilattan geçtiği bahanesiyle en az iki İsrail başbakanının taşınmayı reddettiği, 1948'de Bağımsızlık Savaşı sırasında evlerini terk eden Arap sakinlere ait 'Kudüs Evi'ne taşınma kararı alarak seçim sürecine giren İsrail'deki gerilimi arttırmayı seçmiş ve Netanyahu'nun savunduğu  Abraham Anlaşmalarına desteğinin süreceğini, İsrail'in İran'a karşı koymak ve nükleer silah edinmesini engellemek için 'Tahran'dan Gazze'ye' 'gerekli her şeyi' yapacağını açıklamıştır. Türkiye ile normalleşme çabalarını sürdüren İsrail'de yaşanan istikrarsızlıkların temel sebebinin Yahudilerdeki ideolojik ve dinî bölünmeler ile kullanım süresi biten 'Siyonizm'in birleştirici özelliğini yitirmesi olduğu değerlendirilebilir; ancak temel sebeplerin en önemlisi Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Yahudilerin İsrail'e olan inançlarını yitirmeleri olarak tescil edilmelidir. Yeni dönemde İsrail'in kendi içinde derinleşen bölünmeler, yaygınlaşan yolsuzluklar, ekonomik krizler ve büyüyen psikolojik ve sosyolojik kaygılardan dolayı güç kaybedeceği öngörülebilir. Türkiye, İsrail siyasi partileri ile çok kapsamlı çok boyutlu ilişkiler kurmalı ve bölgenin 'Kudüs'ün mahremiyetini ve Filistinlilerin haklarını koruyan adil bir çözüme kavuşmasını sağlamalıdır. Stratfor'un analizi çok anlamlı bir zemine işaret etmektedir.
Seçkin Deniz, 03.07.2022, Sonsuz Ark 

Israel's Cycle of Political Instability Continues

İsrail koalisyon hükümetinin çöküşü, ya zayıf bir hükümet ya da yeni bir sonuçsuz seçim döngüsü ile sonuçlanabilecek başka bir siyasi oynaklık dönemini tetikledi. Bu, sağcı İsrailli grupların daha fazla oy alma umuduyla kışkırtıcı söylemlerini arttırmasıyla daha fazla politik kilitlenmeye ve toplumsal huzursuzluğa neden olabilir.

20 Haziran'da İsrail Başbakanı Naftali Bennett liderliğindeki hükümet koalisyonunun ay sonundan önce Knesset'i feshedeceğini ve İsrail tarihindeki ideolojik olarak en çeşitli hükümetlerden birini bozacağını duyurdu. Son aylarda, birkaç kilit Knesset üyesi koalisyondan ayrıldı. Duyuru, bazı kilit Knesset üyelerinin ayrılmalarının koalisyonu artık yasa çıkaramayacak kadar zayıflatmasının ardından gelmişti.

Geçen hafta, milletvekilleri Batı Şeria'da - Bennett'e göre - güç durumdaki koalisyon hükümetine son darbeyi vuran iki kademeli hukuk sistemini genişletmek için yerleşimci yanlısı bir yasa tasarısını reddettiler.

  • Haziran 2021'deki kuruluşundan bu yana Bennett'in koalisyonu, Batı Şeria yerleşimleri, LBGTQ ve Arap hakları konusunda devam eden iç bölünmelerin yanı sıra koalisyonu oluşturan üyeler arasındaki kişilik çatışmalarıyle ayakta kalmaya çalıştı.
  • 6 Nisan'da, Bennett'in sağcı Yamina partisinden bir milletvekili, eski Başbakan Benjamin Netanyahu'nun muhalefetteki Likud partisine katılarak Bennett'in koalisyonunu çoğunluktan mahrum etti. Sonuç olarak, İsrail hükümeti, İsrail'in olağanüstü hal medeni kanununu Batı Şeria'daki yerleşimleri kapsayacak şekilde genişletecek yasa tasarısını yasalaştıramadı ve o zamandan beri koalisyonda daha fazla çatlak oluşturarak daha fazla milletvekilinin parti değiştirmesine yol açtı.

Netanyahu, Knesset'te sağcı bir hükümet oluşturmak için yeterli desteği bulursa, iktidara geri dönebilecek; aksi takdirde İsrail sonbaharda bir seçim daha yapacak. Önümüzdeki günlerde Netanyahu'nun birkaç sağcı Knesset üyesini ve hatta muhtemelen Likud'un küçük parti New Hope'u muhalefette kendisine katılmaya ikna etmeye çalıştığını göreceğiz.

Netanyahu, başarılı olursa, Knesset'in dağıtılmadan iktidara geri dönmesini sağlayacak bir oylama yapabilir. Ancak başarısız olursa, İsrail üç yıl içinde beşinci seçimini yapacak. Raporlar, böyle bir oylamanın büyük olasılıkla Ekim veya Kasım'da (Yahudilerin yüksek tatillerinden -Yamim Noraim-  sonra) yapılacağını ve İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid'in geçici başbakan olarak görev yapacağını gösteriyor.

İsrail bir seçim daha yaparsa veya kararsız bir sonuç ya da zayıf bir iktidar koalisyonu ortaya çıkarsa, hükümet (bırakın daha tartışmalı sosyal meseleler şöyle dursun) temel ekonomik meseleler dahil olmak üzere herhangi büyük bir yasayı geçirmek için mücadele edecektir.

Mevcut anketler, şu anda iktidardaki partilerin ve muhalefettekilerin istikrarlı bir hükümet kuracak yeterli koltuk kazanmak için mücadele edeceklerini gösteriyor. Bu parçalanma başka bir seçimde teyit edilirse, İsrail, birbirini izleyen üç seçimin kesin bir kazanan vermediği 2019-2021 sürecinde olduğu gibi birkaç oya ihtiyaç duyan bir koalisyona mahkum olabilir.

Başka bir kararsız sonuç, alternatif başbakan Yair Lapid, Bennett veya başka bir muhalefet liderinin (sağ eğilimli Yeni Umut partisinden Gideon Sa'ar veya milliyetçi sağcı Yisrael Beitenu partisinden Avigdor Lieberman gibi) başka bir zayıf birlik hükümeti oluşturmasıyla ortaya çıkabilir.  Ancak böyle bir hükümet, selefinin ölümüne yol açan aynı ideolojik bölünmeler ve politik tıkanıklıklarla boğuşacak ve bu nedenle muhtemelen sonunda Bennett'in çöken koalisyonuyla aynı kaderi paylaşacaktır.

  • Mevcut anketler, olası bir erken seçimin Netanyahu'nun sağcı Likud partisinin bir kez daha Knesset'te en fazla sandalyeye sahip olmasına yol açacağını gösteriyor. Ancak Likud, önceki seçimlerde olduğu gibi yine de koalisyon hükümeti kurmak için mücadele edecektir.
  • Eski başbakanın sürmekte olan yolsuzluk davası ve 2020'de görevdeyken Batı Şeria'yı ilhak etme sözünü yerine getirememesi nedeniyle sağcı siyasi partiler arasında güçlü bir Netanyahu karşıtlığı var.

Netanyahu liderliğindeki muhalefet, ülke içindeki İsrailliler arasındaki gerilimi arttıracak ve yurtdışındaki Filistinliler ve İsrail'in Arap müttefikleriyle olan bağlarını gerecek sağcı platformlarda kampanya yürütecektir. Batı Şeria'da - rakibi Bennett'in sağcı destekçilerini kazanmak ve İsrail milliyetçilerini Likud lehine çevirmek için tasarlanmış politikalar.

Bu arada sol kanat ve merkez partiler, istikrarı koruma ve ekonomik ve sosyal reformlar için çalışma vaadiyle kampanya yürütecekler. Ancak İsrail'in genç nüfusu ülkeyi kesinlikle siyaseten sağa doğru ittiği için bu tür platformların güç kazanması pek mümkün değil.

Likud, Batı Şeria'daki kontrolünü genişleterek İsrail'deki Arap ve Filistinli kimliğini bastıracağını vurgularken, 2021 Gazze Savaşı sırasında patlak veren ayaklanmalara hala kızan İsrailli Araplar protestolarla, grevlerle ve şiddetle tepki verebilirler.

Batı Şeria'daki Filistinlilerin de yerleşimlerin genişlemesini protesto etmek için şiddet kullanması muhtemeldir. Bu tür şiddet, Arap devletlerinin diplomatik tepkilerini ateşleyerek İsrail'in Suudi Arabistan'la normalleşme çabalarını potansiyel olarak dondurabilir.

Netahyanu liderliğindeki başka bir hükümet döneminde huzursuzlukta bir başka artış, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın yakın müttefiki olan Netanyahu ile ilişkileri hala tereddütlü olan ABD Demokrat Partisi'ndeki İsrail karşıtı grupları daha da cesaretlendirecektir.

Stratfor Worldview, 26 Haziran 2022, Stratfor, Real Clear World

Bu makale ilk olarak Stratfor Worldview tarafından yayınlanmıştır ve Real Clear World'de izin alınarak yeniden basılmıştır.


Seçkin Deniz, 03.07.2022, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar


Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
  4. Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.

Seçkin Deniz Twitter Akışı