6 Ocak 2018 Cumartesi

SA5440/KY64-ZTK44: Trump ve Mattis; Son mu?

Sonsuz Ark'ın Notu:
Trump'ın ona seslendiği şekliyle 'Kuduz Köpek' Savunma Bakanı Jim Mattis, bu lakabı  2003'te vahşice işgal edilen Irak'ta insanlık dışı yöntemlerle müslüman öldürürken alan ve bu analizin yazarı David İgtanius'un ifadesiyle hem cumhuriyetçilerin hem de demokratların saygı duyduğu bir asker... Bugünlerde oldukça işlevsiz hale getirilmiş görüntüsü verilen Dışişleri Bakanı Tillerson'la Mattis'in ortak kullandıkları yöntem "hedefi yavaş yavaş nefessiz bırakıp boğmak", oysa Trump çok hızlı hareket eden, klasik amerikan sinsiliğini pek sevmeyen bir Başkan... anlaşıp anlaşamadıkları hakkında yüzlerce analiz yazılan bu üç ismin ortaya koydukları net işler var; Filistin'i yok ederek İsrail'e teslim etme, Suudi-İran savaşını çıkarmak için gerekli olan gerilimi üretme, Arap Ligi'nde geleneksel ilişkileri yıkıp, Suudi Hanedanınına, Katar-Filistin ve Lübnan liderlerine yapıldığı gibi, tamamen vahşice hakimiyet sağlama çabaları, arap ülkelerinden başka, Güney Kore, Japonya vb ülkelere yüz milyar dolarlarla ifade edilen silah satışları ve Obama'nın başlatıp getirdiği Türkiye karşıtı politikaları sessizce ve sinsice devam ettirme, Avrupa ile tehdit merkezli iletişim kurma biçimi... Toplamda ABD'nin dünyaya bakışında değişen pek fazla bir şey yok; sefil bir kibirle yürümeye başladığı bu günde dünya ile kurduğu geleneksel ilişki biçimini dışarıda bıraksa da ABD hiç değişmedi; bütün kirli organizasyonları ile yaşamaya devam ediyor, böyle devam ettiği için de ABD'nin tanınmış Cumhuriyetçilerinden, eski başkan adayı ve eski Teksas Senatörü Ron Paul'un ifade ettiği gibi "ABD'nin ani ve dehşet verici bir sona doğru sürükleniyor"
Seçkin Deniz, 06.01.2018


Can Trump and Mattis last?
(…)

2017 yılı sona ererken Mattis, Trump’ın solunda oturan ve –başkanlığın siyasi gürültü patırtılarından uzak durmaya çalışarak– onu yandan koruyan iyi asker olmaya devam ediyor. O, iktidara yakınlığıyla zarar görmemiş intibaı veren Trump’ın atadığı nadir isimlerden. Diğer birçok Amerikan kurumunun baskı altında olduğu bir dönemde, Mattis’in başında bulunduğu Pentagon bir istikrar unsuru olarak temayüz ediyor.

Mattis’in tek problemi her iki parti nezdinde de sahip olduğu itibar: Trump’ı sevmeyenlerce hayranlık duyulan ama onun atadığı resmî yetkililerden. Bu da bazı Trump hayranlarını sinirlendiriyor. Beyaz Saray eski danışmanlarından Stephen K. Bannon’un, Mattis’i geleneksel dış politika egemen çevrelerine fazlaca yakın bulduğu söyleniyor. Ancak Trump, “Kuduz Köpek” lakabıyla çağırmaktan hoşlandığı deniz kuvvetlerinden emekli generale saygı duyuyor.

Yiğit Mattis, aslında Trump için fazla uzun sürmeyecek bir ortak. (…) DAEŞ-IŞİD’e karşı zafer kazanmakla böbürlenmekten kaçınması, (…) dikkat çekiciydi. Mattis’in, Trump’ın Washington’unun bir parçası olan siyasi salon oyunlarından nefret ettiği de aşikâr.


Başkan Trump, Savunma Bakanı Jim Mattis ile konuşuyor. (Saul Loeb / Agence Fransa-Presse / Getty Images)

Bu sene Mattis, arkadaşı ve müttefiki Rex Tillerson’ın Dışişleri Bakanlığının neredeyse paramparça hale gelmesini izledi. Tillerson’ın görevden alınacağına dair Beyaz Saray sızıntısından sonra Mattis, kurumlar arası çekişmelerde onu çok daha sıkı sahiplenmişe benziyor. 

Tillerson etrafında dönen ihtilaf, bu yönetimde “adult swim” diye bir şey olmadığını hatırlatıyor; Trump havuzun sahibi.

Tillerson’ın artık sonunun geldiğine dair dedikoduların erken olduğu ispatlandı: O hala daha Kuzey Kore konusunda öncü rol oynuyor ve Pyongyang’a uygulanacak –yaptırımları dolaylı olarak delen gemileri kara listeye almak da dâhil– yeni yaptırımları görüşmek üzere bu hafta Kanada’ya gitti. 

Belki de Trump, Tillerson’ı görevinde tutarak, kendisi hakkında çıkan başının belada olduğuna dair söylentilerin aslında bir “yalan haber”den ibaret olduğunu göstermek istemiştir.

Trump yönetimi içindekiler, Tillerson’ın yeni yılda görevi bırakacağını ve yerine CIA Direktörü Mike Pompeo’nun geçeceğini hala daha düşünüyorlar. Dışa açık sosyal bir kişilik olan Pompeo, kolayca Trump’la uyum sağlayacağa ve Mattis’le de sağlam bir iş ilişkisi geliştireceğe benziyor. Mattis ve Pompeo’nun bir ekip olarak verimli çalışıp çalışamayacağı yönetim için hayati olabilir.

Bu küresel çalkantı döneminde Mattis, Pentagon’da bir sürekliliğe sahip olacaktır. Genelkurmay Başkanı Joseph F. Dunford Jr. ve Yardımcısı Paul Selva, kısa süre evvel iki yıllığına tekrar atandılar. Patrick Shanahan’ın temmuz ayında savunma bakan yardımcılığı görevi onaylandı; eski Boing şirketi yöneticisi olan Shanahan, Mattis’in zayıf olduğu yatırımlar ve teknoloji alanında kararları şekillendirmeye başladı bile.

Mattis’in ekibinin geri kalanı da sonunda görevlerine atandı. (…)

Mattis için önümüzdeki yıl en alengirli meydan okuma Kuzey Kore olacaktır. Savunma Bakanı olarak Tillerson’ın diplomatik baskı stratejisini destekliyor; hedef, yavaş yavaş nefessiz bırakıp boğma. Ancak Trump askerî seçenekleri de istiyor ve Pentagon bunun için harıl harıl çalışıyor. Genelkurmay Başkanı Dunford, Kuzey Kore’nin muhtemel bir füze atışı için her an hazırlıklı olmalı.

Eski savunma bakan yardımcısı John Hamre, şu an başkanlığını yürüttüğü Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi’ndeki meslektaşlarının kısa süre evvel bir konuda dikkatlerini çekti: 

Yönetimden üst düzey bir isim “Kuzey Kore konusunda sabrımız tükeniyor” diyerek kendisini uyarınca Hamre ona şöyle bir cevap vermiş: 

“Sen ne söylediğinin farkında mısın?... Washington’daki herkes sakin olmak zorunda. Hiçbir politika yönelimi olmayan ateşli bir söylemle bizi galeyana getirmeyi bırakın artık. Biz daha evvel bununla yaşadık ve şimdi de aynısıyla yaşayacağız.”

Acaba Mattis, savaş sahalarında yoğrulmuş bir komutan olarak edindiği tecrübelerle benzer bir sabır tavsiyesinde bulunabilir mi? Acaba yeni dışişleri bakanı, selefi Tillerson kadar Mattis’in etkili bir ortağı olacak mı? 

Acaba Mattis, hırçın ve gururlu olan Başkan’ın öfkesini üzerine çekmeden, Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında son derece yaygın şekilde hürmet edilen bir şahsiyet olarak kalabilecek mi? 

Bunlar 2018 yılı Pentagon bilmecelerinin bazıları.

Mattis şimdiye kadar soğukkanlılığın gücü addedilmekteydi, ama belki de fırtına henüz daha yeni başlıyordur.

David Ignatius (Washington Post gazetesi köşe yazarı, ödüllü gazeteci ve kitapları en çok satanlar listesinde yer alan casusluk romanı yazarı) Washington Post, 21.12.2017


Zahide Tuba Kor, 06.01.2018, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Türk Dış Politikası ve Ortadoğu Günlüğü, Çeviri 

Zahide Tuba Kor Yazıları




İlk Yayınlandığı Yer: Türk Dış Politikası ve Ortadoğu Günlüğü


Sonsuz Ark'ın Notu: Zahide Tuba Kor Hanımefendi'ye çevirilerini bizimle paylaşma nezaketini gösterdiği için teşekkür ederiz. Seçkin Deniz, 12.08.2017



Sonsuz Ark'tan





  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.

Seçkin Deniz Twitter Akışı