"Tabii ki Trump’ın, Arapların kalplerini ve zihinlerini kazanması için katetmesi gereken daha uzun bir yol var. Ve elbette tek bir askeri harekat – sebebi ne kadar haklı olursa olsun – Amerikan liderliğini tamamen onarmayacak ya da kaybolan güveni ve krediyi geri getirmeyecek."
Körfez ülkeleri ve diğer birçok Arap ülkesinin, ABD’nin Suriye’de uçak ve yakıt depolarını hedefleyen Tomahawk füze saldırısına tam destek vermesi sürpriz olmadı. Ancak en az bunun kadar kayda değer olan bir diğer gelişme, saldırının Arap kamuoyu tarafından da büyük ölçüde onaylanmasıydı. Öyle ki BBC, sosyal medyadaki Arap yorumcuların Suriye hükümetine karşı ilk ABD askeri operasyonu emrini veren Başkan Trump’a övgüler yağdırdığı gözlemini yaptı.
Askeri operasyon sonrası, Twitter’da sanal bir anket düzenleyerek, 112 bin takipçime ABD’nin Suriye operasyonunu haklı bulup bulmadıklarını sordum.
Ankete, çoğunluğu Arap dünyasından ve Körfez’den 2 bini aşkın kişi katıldı. Şaşırtıcı bir şekilde, ankete katılanların yüzde 80 gibi ezici bir çoğunluğu ABD operasyonu için koşulsuz onay verdiklerini, hatta daha fazlasını beklediklerini söyledi. Katılımcılar ayrıca, ABD başkanını ‘’devam etmeye’’ ve ‘’Esad’a ağır bir darbe vurmaya” çağırdı. Sadece yüzde 20 gibi küçük bir azınlık, Trump’ın söz konusu hamlesini eleştirerek bunun arkasındaki sebepleri sorguladı.
ABD operasyonunun Arap dünyasında olumlu yankı bulmasının ve kamuoyu desteği almasının bir kaç nedeni var. Bunlardan ilki, büyük bir çoğunluğun hava saldırısını Suriye’nin “ölü bebekleri” için haklı bir misilleme olarak görmesi. Suriyeli çocukların yerlerde yattığı, ağızlarından köpüklerin çıktığı, bilinçlerinin yarı açık yarı kapalı halde dudaklarının mosmor kesildiği fotoğraflar, sert cezayı hak eden haince bir suçun kanıtlarıydı. Ne yazık ki eski ABD başkanı Barack Obama çok önce Suriye’ye sırtını dönmüştü, ancak Trump öyle yapmadı.
Pek çok Arap, askeri misillemeyi destekliyor çünkü bu, geçerli bir nedenin var olduğu, somut bir hamlenin son çare olduğu, doğru niyetlerin ve makul bir başarı şansının bulunduğu haklı bir savaş kategorisinde görülüyor.
ABD’nin askeri operasyonu zamanlama olarak yerinde, sınırları belirlenmiş ve ahlaki açıdan makul bir operasyondu. Arap hükümetlerinin yanı sıra halklarının da onayını ve tam desteğini aldı. Bu durum askeri operasyonun kendisinden ziyade Suriye halkına duyulan sempatinin bir göstergesi.
Askeri operasyona Arap kamuoyu tarafından verilen destek, aynı zamanda Beşar Esad’ın kanlı rejimine karşı güçlü bir tepki niteliğinde. Bölge halkı kendini suçlu ve öfkeli hissediyor, ama en çok da Esad’ın insanlık suçlarının ve tekrar tekrar kimyasal kullanılmasının nasıl önleneceğini bilmemenin yarattığı acizlik var. Araplar Esad’ın gün be gün artan acımasızlığından usandı, ama buna dur deme konusunda tamamen çaresiz hissettiler.
Muazzam Bir Rahatlama
ABD operasyonu muazzam bir rahatlama oldu. En sonunda birileri – bu durumda Amerika ve sürpriz bir şekilde Trump – çıktı ve Esad’a karşı adım atmak için gerekli ahlaki ve politik cesareti topladı. ABD, Suriye halkının intikamını almak ve Esad’a insanlık suçlarından bu kadar kolay kurtulamayacağını göstermek için daha önce yapmadığı şeyi yaptı. Elbette bu sınırlı operasyon, Suriye’deki altı yıllık savaşı durdurmayacak. Ancak bu altı yıl içinde Esad rejimi ilk kez, bazı suçlarından dolayı sorumlu tutuldu. Bu yüzden birçok Arap, Amerika’ya kelimenin tam anlamıyla minnet duydu.
Diğer bir nokta şu: Yüzde 80 gibi muazzam bir çoğunluğun (sosyal medya anketimde) askeri harekatı desteklemesi, güçlü durma ve Esad’ı baskı altında tutma konusunda Arapların ABD’ye mesajı niteliğinde . Daha sağlam yaptırımlara ihtiyaç var; Esad’ın savaş suçlarının takip edilmesi, onu bu suçlardan sorumlu tutacak uluslararası bir mahkeme oluşturulması ve Esad’ın ana müttefikleri olan Rusya ile İran’a daha fazla baskı yapılması da gerekiyor.
Hiç kimse bunları uluslararası toplum adına Washington’dan daha iyi yapamaz. Arap dünyası Amerika’dan sadece, en azından şu an için, adaletin yanında olmasını istiyor. ABD bugüne kadar pek çok konuda doğru tarafta bulunmadı, ancak şu an bazı şeyleri değiştirme şansları var. Arap kamuoyu, Suriye’de daha güçlü bir Amerikan varlığı görmeyi arzu ettiğini birçok kanaldan iletiyor. Araplar, Obama yönetiminin altı yıllık eylemsizliğinin artık sona ermesini istiyor. Obama’nın tereddütlü yaklaşımı, Suriye’deki büyük ölçekli katliamlara katkı olarak değerlendiriliyor. Obama şüphesiz Rusya, İran ve çeşitli militanların Suriye’yi karıştırdığını gördü, ancak sırtını dönüp gitmeyi seçti.
Güç dengesini eski haline getirmek ve nihayetinde Suriye trajedisini sona erdirmek için Suriye’de güvenilir bir Amerika’ya şiddetle ihtiyaç var. Çoğu kişi bunun çok şey beklemek olduğunun farkında; fakat askeri saldırıya verilen onay, ABD’nin bölgeden elini çekmemesi için bir çağrı olarak okunmalı. Karmakarışık Ortadoğu’nun daha fazla Amerika’ya ihtiyacı var, daha azına değil.
Son olarak, ABD’nin saldırısını onaylayan yüzde 80’lik kesimin büyük çoğunluğu şahsi olarak Başkan Trump’a minnettar. Trump’ın kararlığından oldukça etkilenen bu grup, ahlaki ve politik cesaretine övgüler yağdırıyor. Aslında Trump’ın önceden öngörülemezliği, iyi bir öngörülemezlik de olabilirmiş. Eğer Trump, Amerikan liderliğine olan güveni azıcık da olsa onarabilirse, bırakalım bunu yapsın.
Şayet Trump, Amerika’yı ”kırmızı çizgi”leri konusunda daha inandırıcı ve kararlı gösterebiliyorsa bu, son zamanlarda güvenirliğini kaybetmiş olan Amerika için olduğu kadar, belli bir ölçüde Amerikan liderliğini arzulayan bölgesel müttefikleri için de iyi birşey. Bu durum ayrıca son zamanlarda yönünü kaybeden küresel siyaset için de iyi olabilir.
Tabii ki Trump’ın, Arapların kalplerini ve zihinlerini kazanması için katetmesi gereken daha uzun bir yol var. Ve elbette tek bir askeri harekat – sebebi ne kadar haklı olursa olsun – Amerikan liderliğini tamamen onarmayacak ya da kaybolan güveni ve krediyi geri getirmeyecek.
Fakat şu an için, Arap kamuoyu ve birçok Arap hükümeti, gaddar Esad rejimine karşı yapılan füze saldırısından oldukça memnun.
Abdulkhaleq Abdulla, 10 Nisan 2017, Gulf News
Feyza Gümüşlüoğlu, 28.04.2017, Doha - Katar, Gazeteci-Yazar, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Çeviri
Feyza Gümüşlüoğlu Yazıları
Takip et: @feyzasays
Çeviri Metin: Körfez Gündemi
https://korfezgundemi.wordpress.com/2017/04/13/abdnin-suriye-hamlesi-ve-arap-kamuoyundaki-yankisi/
Orijinal Metin:
http://gulfnews.com/opinion/thinkers/us-action-in-syria-resonates-with-arabs-1.2009163
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.