28 Ocak 2020 Salı

SA8322/SD1600: 2020'de Dijital Ekonominin Haritalandırılması

Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Luohan Akademisi Direktörü Chen Long ve Ekonomi alanında Nobel ödüllü, Luohan Akademisi akademik danışma kurulu üyesi, New York Üniversitesi Stern İşletme Fakültesi İktisat Profesörü, Hoover Enstitüsü Kıdemli Uzmanı Michael Spence'in ortak çalışmasıdır ve Dijital Teknoloji'deki hızlı değişime karşı alınacak tedbirlerin ve yapılacak düzenlemelerin genel çerçevesine dair bir bakış açısı ortaya koymaktadır. Analizin ilgilendiği temel sorular şunlardır: "Bir teknolojinin olumsuz sosyal sonuçlarını tanımlamaktan ve azaltmaktan kim sorumludur? Dijital teknolojilerin önyargıyı güçlendirdiği, adaletsizliği artırdığı veya sömürüyü kolaylaştırdığı tespit edilirse ne olur? Hükümetler ve işletmeler bilgi çağında halkın refahını nasıl teşvik etmelidir?" Türkiye de, olumlu ve olumsuz etkilerini yaşadığı, ama henüz doğrudan tartışmadığı teknolojik değişimin kendisine neler yaptığını veya yapacağını bir an önce değerlendirmek ve yol haritasını belirlemek zorundadır..
Seçkin Deniz, 28.01.2020

Mapping the Digital Economy in 2020
"Günümüzün küreselleşmiş dünyasında, teknolojik olarak geride kalmak büyük maliyetler barındırmaktadır. Bu nedenle dünyanın dijital devrimin bireysel ve sosyal refah üzerindeki etkilerini mümkün olan en kısa sürede kapsamlı bir şekilde anlaması gerekir."

Mobil İnternetten yapay zekaya, blok zincirden büyük verilere kadar gelişen dijital teknolojiler insan refahında çarpıcı gelişmelere neden olma potansiyeline sahiptir. Fakat aynı zamanda toplumlar ve bireyler için tüketici, işçi ve vatandaş olarak rolleri üzerinde ciddi riskler de oluşturur. Dijital devrimin faydalarından yararlanmak ve tuzaklarından kaçınmak, dünyanın acınılacak kadar hazırlıksız olduğu benzeri görülmemiş bir yapısal dönüşümü yönetmemizi gerektirecektir.


Dijitalleşmenin dönüşümsel etkileri göz önüne alındığında, yeni teknolojilerin eline geçmeden önce riskleri düşünmek akıllıca görünebilir. Ancak, dijital teknolojilerin daha önce görülmemiş bir oranda çoğalması karşısında bu bir seçenek olmayabilir. Otomobiller, 50 milyon kullanıcıya ulaşmadan önce 62 yıl boyunca mevcuttu ve elektriğin bu penetrasyon seviyesine ulaşması 46 yıl sürdü. Ancak cep telefonları sadece 12 yılda ve internet 7 yılda bu seviyeye geldi. Artırılmış gerçeklik mobil oyunu Pokémon GO yayınlandıktan 19 gün sonra 50 milyon kullanıcıya sahip olmuştu.

Bunun nedeni, sanayileşmeden farklı olarak, sayısallaştırmanın gezegen üzerinde pratik olarak aynı anda yer değiştirmesidir; Düşük gelirli ülkelerdeki insanların % 60'ından fazlası zaten bir cep telefonuna sahip. Gelişmiş ekonomilerin aksine, gelişmekte olan ülkeler mobil telefonları aynı zamanda akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve hatta elektrik edindikleri için de benimsiyorlar.


Bill Gates gibi bazı güçlü isimler ülkelere adaptasyon amacıyla daha fazla süre tanımak için otomasyonın yayılmasını yavaşlatan tedbirler alınmasını savunuyorlar. Ancak günümüzün küreselleşmiş dünyasında teknolojik olarak geride kalmak büyük maliyetler barındırmaktadır. Bu nedenle dijital devrimin bireysel ve sosyal refah üzerindeki etkilerini en kısa zamanda kapsamlı bir gözden geçirmeye ihtiyacımız var.

Bu etkileri ölçmek kolay olmayacak. Teknolojinin verimlilik ve büyüme üzerindeki etkisi genellikle zor ve standart ekonomik muhasebe, ihmal edilebilecek artan maliyetlerle veya sağlık gibi maddi olmayan refah boyutlarıyla kalite iyileştirmeleri sağlamıyor. Ancak, dijital teknolojinin yayılma hızı ve ölçeği göz önüne alındığında, hükümetlerin ve toplumların dijitalleşme sürecini faydaları maksimize edecek ve riskleri en aza indirecek şekilde yönlendirebilmeleri için doğru ölçümlerin yapılması esastır.


ORTAK İYİ


Dijitalleşme potansiyelinin özellikle umut verici olduğu bir alan, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümenin peşinde. Dijital benimseme, rakipsiz doğa ve düşük bilgi maliyetleri gibi düşük eşik değerleri ile dijital teknolojiler aslında kapsayıcıdır. Dijital teknolojinin küresel olarak en aktif kullanıcıları, mutlaka sosyoekonomik durumu yüksek olanlar olmak zorunda değildir.


Ancak her zaman teknolojinin - veya bunun üzerindeki gücün - kötüye kullanılması riski vardır. Finansal alanı düşünün. Zaten, dijital teknolojiler bazı finansal hizmetleri daha erişilebilir, uygun fiyatlı ve sürdürülebilir kılıyor. Birçok ülkede, mobil ödemeler hızla nakit ve plastik kartların yerine geçiyor ve veriler “yeni kredi teminatı” haline geliyor. Blockchain, kurulu finansal kurumların maliyetleri düşürmesini, işlemleri hızlandırmasını, şeffaflığı arttırmasını, denetim faaliyetlerini artırmasını  ve daha fazlasını sağlayarak bu ilerlemeyi hızlandırabilir.


Bununla birlikte, küresel finansal krizin açıkça gösterdiği gibi, açıklanamayan finansal yenilik, yenilikçiler genellikle kendi kazançları için bilgi asimetrilerinden yararlandıkları için ciddi riskler yaratabilir. Dijital teknolojilerin finansal katılımı ilerletme potansiyelini gerçekleştirmek için devlet davranışı kritik öneme sahiptir. Aynısı, dijitalleşmenin sürdürülebilirlikten ödün vermeden geniş ölçüde paylaşılan refahı sağlamasını sağlama söz konusu olduğunda daha doğrudur.


İlk adım erişim. Dijitalleşme, ekonomik aktörlerin tüketicilerin, şirketlerin davranış biçimini ve birbirleriyle kurdukları ilişki biçimini dönüştürerek tamamen yeni koordinasyon yaklaşımlarına yol açtı. Birbirine bağlı ekonomik sistemin temellerini oluşturan dijital platformlar sayesinde, bu yeni organizasyonel bağlamda çeşitli aktörlerin yasal sorumluluklarını tanımlamak gibi onlara eşit erişim sağlamak çok önemlidir.


İŞÇİLER İÇİN TEKNOLOJİ


Dijital devrimin geniş ölçüde paylaşılan refahı teşvik etmesi, başka bir kilit alanda da eylem gerektirecektir: istihdam. Sorun, birçoğunun korktuğu kadar otomasyonun işleri ortadan kaldıracağı değildir. Otomasyonun, ürettiğinden daha fazla işi yok ettiğine veya uzun vadede işsizlik oranlarını artırdığına dair hiçbir kanıt yoktur. Aslında, dijital teknolojiye daha yüksek nüfuz, daha yüksek otomasyon veya daha gelişmiş yapay zekalı ülkeler daha düşük işsizliğe sahip olma eğilimindedir.


Ancak, net istihdam fırsatları azalmayacak olsa da, en azından önemli ölçüde, mevcut iş türleri değişecektir. Bu yeni istihdam fırsatları, örneğin, en gelişmiş endüstrilerden veya “büyük ekonomiden” faydalanabilecek olanlara fayda sağlayacaktır; yeterli donanıma sahip olmayanlar acı çekeceklerdir.


Bu nedenle zorluk, otomasyonun “kaybedenlerinin” işgücü piyasasındaki değişime adapte olmalarına yardımcı olmakta yatıyor. Bu sadece geleneksel eğitim ve beceri eğitimi programlarının güçlendirilmesini değil, aynı zamanda şirketler, üniversiteler ve hükümetler arasında daha esnek ve modern çözümler üretmek ve uygulamak için, özellikle de (iş teknolojisine dayalı) iş başında eğitim için işbirliği çabalarını gerektiriyor.


BÜYÜK VERİ, KÜÇÜK GİZLİLİK


Dijital devrimin etkisinin incelenmesi, mahremiyet üzerindeki etkilerine odaklanmalıdır. Rekabetçi olmayan bilgi niteliği, düşük maliyet ve ağ etkileri göz önüne alındığında, veriler temel olarak geleneksel ekonomik girdilerden farklıdır. Üretim tarafında, mülkiyeti tanımlamayı zorlaştıran, gönüllü olabilir, gözlemlenebilir veya çıkarılabilir; tüketim tarafında, petrolden farklı olarak, sınırsız zamanlarda “yakılabilir”. Ve bir şekilde toplandıkları, analiz edildikleri ve dağıtıldıklarında daha değerli hale gelirler. Doğru düzenlemelerle, her katılımcı bir veri üreticisi ve kullanıcısı haline gelir. Bilgi paylaşımı giderek dijital çağın itici gücü haline geldiğinden, doğru tutum veriyi kilitlemek değil gizliliğin gerektiği gibi korunmasını sağlamaktır.


Son deneyimler, piyasa güçlerinin veri güvenliğini sağlamak için yeterli olmayabileceğini göstermektedir. Facebook 2,4 milyar kullanıcısı ile en iyi örnek. Geçen yıl, bir uygulamanın 50 milyondan fazla Facebook kullanıcısının özel bilgisini topladığı ve bunu ABD Başkanı Donald Trump'ın 2016 seçim kampanyasına yardımcı olmak için kullanılan siyasi danışmanlık Cambridge Analytica ile paylaştığı ortaya çıktı. Birkaç ay sonra, Facebook'un ifşa edilenden daha fazla kullanıcının kişisel verilerini Dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinin erişimine sunduğu açığa çıktı.


Gizlilik koruması ve veri paylaşımı arasında doğru dengenin sağlanması, finansal teşviklerin ve uygun yönetişimin yanı sıra hem düzenleyicilerin hem de piyasa katılımcılarının ortak çabalarının kapsamlı bir şekilde anlaşılmasını gerektiriyor. Düzenleme cephesinde, Avrupa Birliği liderliği ele geçirdi ve geçen yıl Genel Veri Koruma Yönetmeliğini (GDPR) çıkardı. Ancak GDPR yaklaşımı ve uygulanışı ile ilgili sorular devam ediyor ve Avrupa dışında anlamlı korumalar gecikiyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde Senato'daki Demokratlar kısa süre önce kendi çevrimiçi gizlilik tasarılarını açıkladılar, ancak bu tasarının geçişi kesin olmaktan uzak.


İyi haber şu ki etkili teknoloji tabanlı çözümler ortaya çıkıyor. Doğru müşteri odaklı ilkeler rehberliğinde, güvenilir uygulama ortamı (TEE), cihaz içi işleme, çok partili hesaplama (MPC) ve sıfır bilgi kanıtı gibi mevcut araçlar gizlilik kaygılarını büyük ölçüde azaltabilir.


OYUNUN KURALLARINI GÜNCELLEMEK


Ancak düzenleyici zorluklar, veri gizliliğinin çok ötesine uzanıyor. İktisadi ilerlemenin merkezinde “adaptif verimlilik” ya da siyasi ve ekonomik geri bildirimlere cevap olarak güncellenebilecek kadar verimli, istikrarlı, adil, güvenilir ve esnek kurumlar var.


Bugün, yönetişim mekanizmaları, onlara ses verilmesini ve şeffaflığı arttırmayı gerektiren tüm paydaşların çıkarlarını dikkate alacak şekilde güncellenmelidir. Ayrıca, dijital platformların pazar kapıcıları olduğu bir zamanda, düzenleyicilerin rekabet politikasını yeniden düşünmeleri gerekebilir. Ve geniş kapsamlı düzenleyici müdahaleleri geride bırakan ekonomik değişimle birlikte, nabza daha yakın merkezi olmayan yönetişimin rolü genişletilmelidir.


İnternet içeriğinin düzenlenmesi özellikle zorlu bir alandır. Çok uzun zaman önce, pek çok kişi bu tür bir düzenlemeye karşı çıkarak interneti demokratik bir güç olarak görüyordu. Ancak, internetin - ve dijital platformlar aracılığıyla yayılan doğru ya da doğru olmayan bilgilerin - güçlü siyasi etkilere sahip olduğu ve hatta sosyal uyumu baltalayabileceği açıkça görülmüştür. Hem “sahte haberler”e hem de gerçek haberlere güvensizliğin yaşandığı 2016 ABD başkanlık seçimleri bunun bir örneğidir.


Ancak veri erişimini ve İnternet içeriğini düzenlemek için ortaya çıkan çerçeveler yargı bölgeleri arasında tutarsızlık göstermekte ve çoğu zaman temel değerler arasındaki farklılıkları yansıtmaktadır. Merkezi olmayan yönetişim, uluslararası ticaret ve ticaret açısından ciddi sonuçları olan İnternet'in Balkanlaştırılmasına yol açma tehdidinde çok ileri gidebilir .


Bu riskin azaltılması - ve daha genel olarak dijital ekonominin potansiyelinin gerçekleştirilmesi - daha fazla küresel işbirliği için mekanizmalar gerektiriyor. Halen, dijital işbirliği ve düzenleme için pek çok platform yerel, ulusal veya bölgeseldir. Ancak dijital teknolojiler donanımın sınırlarına saygı duymuyorlar ve hızla değişiyorlar.


Bu bağlamda, dijital işbirliğinin, teknolojilerin insan haklarına adalet ve saygı dahil olmak üzere paylaşılan değerlerle aynı hizada olmasını sağlamak için değil, esnek, uyarlanabilir ve geniş kapsamlı olması gerekir. Düşük gelirli ülkelere ve bu ülkelerdeki dezavantajlı gruplara özel dikkat gösterilmelidir.


Bu, tek kalıpta herkese uygun çözümler üretmemiz gerektiği anlamına gelmez. Standartların uyumlaştırılması ekonomik verimliliği arttırır, ancak farklı ülke ve bölgelerin kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarına bakılmaksızın sürdürülmemelidir. Burada, yine, ihtiyatlı değişimlere ihtiyaç duyulacak.


DİJİTAL EKONOMİNİN ETİK TEMELLERİ


Bu tür kararlar, her şeyden önce etik düşünceler ile yönlendirilmelidir. Dijital teknolojideki gelişmeler, genetik veya tıpta olduğu gibi, değerlerimizi ve bakış açımızı sıkça sorgulayan yeni sorular ortaya koyuyor. Bir teknolojinin olumsuz sosyal sonuçlarını tanımlamaktan ve azaltmaktan kim sorumludur? Dijital teknolojilerin önyargıyı güçlendirdiği, adaletsizliği artırdığı veya sömürüyü kolaylaştırdığı tespit edilirse ne olur? Hükümetler ve işletmeler bilgi çağında halkın refahını nasıl teşvik etmelidir?


Bu tür soruları cevaplamak ortak bir etik çerçeve gerektirir ve bu sadece üst düzey politika yapıcılar ve kurumsal stratejistler için değildir. Değerler ve etik normlar, hem yeni teknolojilerin tasarımını şekillendirerek hem de kullanıcı davranışını yönlendirerek ekonomik ve sosyal sonuçları etkileyebilir. Yeni teknolojiler istenmeyen etkilere sahip olmakla birlikte, her zaman “kötü” aktörler olacaktır, ancak çoğunluk teknolojiyi sorumlu bir şekilde kullanırsa, tehlikelerin neler olduğu ortaya çıkabilir.


Bu, hızla büyüyen, giderek daha düşük maliyetli hale gelen bilişim gücümüzün uzun süredir devam eden sosyal zorluklara uygulanmasını da içermektedir. Günümüzde bilgisayarlar, büyük veri kümelerini toplayabilir ve depolayabilir, özet istatistiklerini hesaplayabilir ve kalıpları otomatik olarak tanıyabilir. Bu gelişmeler, bir zamanlar pratik olmayan istatistiksel yöntemleri, her veri türündeki kalıpları tanımak için kullanışlı araçlara dönüştürmüştür. Örüntü tanıma ile herhangi bir bilimsel araştırmanın ilk adımında - fiziksel, biyolojik veya sosyal - yeni AI-etkin yöntemlerin kullanımı artmaktadır.

Ancak, örüntü tanıma, kendisi kadar değerli, analiz, anlama ve uygulama olmadan çok fazla bir anlam taşımaz. Johannes Kepler güneş sisteminin kalıplarını zarif bir şekilde tanımladı, ancak bize onları nasıl anlamamız ve yorumlamamız gerektiğini gösteren Isaac Newton'du. Benzer şekilde, finansal ve ticari analistler ve sosyal bilimciler, olası aksaklıkları öngörmek de dahil olmak üzere, kalıpları yorumlamalarını sağlayan “yapısal modellere” ihtiyaç duyarlar.


Teknolojik gelişmeler şimdi, daha önce bilgimizin kapsamı dışında kalan sorulara cevaplar bulabilmemiz için bu tür modelleri sağlayabilecekleri noktaya geldi. Sağlam bir etik çerçeve tarafından yönlendirilen önceliklerimiz, makroekonomik ve finansal istikrarı destekleyen politikalar geliştirmeyi ve verimli ve sürdürülebilir sosyal güvenlik ağları oluşturmayı içermelidir.


 TRUMP'IN ULUSAL GÜVENLİK KARTI


'Dijital ekonomi 2020'de vurgulanması gereken son araştırma alanı güvenliktir. Dijital teknolojiler ulusal güvenlik ve savunma stratejilerinin merkezi haline geldi. Ancak AI ve kuantum hesaplama gibi birçoğunun da önemli ekonomik ve sosyal uygulamaları vardır; Gerçekten de, bu amaçla büyük ölçüde geliştirildiler ve ancak daha sonra savunmaya başvurdular. (Geçmişte, ileri teknolojilerin geliştirilmesi tipik olarak ters yönde akıyordu.)


Çift kullanımlı teknolojiler her zaman ulusal güvenlik hedefleri ile diğer (genellikle iyi huylu) hedefler arasında gerginlikler yaratmıştır. Bununla birlikte, dijital çağda, karşılık örtüşmenin kapsamı daha önce görülmemiştir. Hükümetler ulusal güvenliğe tek fikirli bir odaklanmayı sürdürürlerse, ekonomileri acı çekecek ve tıp gibi son derece sonuç veren alanlarda ilerleme önemli ölçüde yavaşlayacaktır. Örneğin, makul olmayan bir şekilde, kanser araştırmalarında bir atılım yapmaya katkıda bulunabilecek uluslararası borsaların yeniden ölçeklendirildiğini veya durdurulduğunu hayal edin.


Yine de dünya, tam da bu yolda olabilir; ülkeler - özellikle Trump'ın ABD'si - uluslararası teknoloji transferinde daha sıkı kısıtlamalar da dahil olmak üzere, artan korumacılığın haklı çıkarmak için ulusal güvenlik endişelerini öne sürüyorlar. Böyle bir dijital milliyetçilik dalgasının uzun vadede ekonomik ve sosyal refah üzerinde birinci dereceden olumsuz bir etkisi olabilir. Bu nedenle, ulusal güvenlik zorunluluklarının daha geniş kamu yararı ile nasıl dengeleneceği sorusu, sayısallaştırma eğilimlerinin herhangi bir incelemesinde açıkça öne çıkmalıdır.


ÖNÜMÜZDEKİ UZUN YOL


Bu konuların, sorunların veya zorlukların hepsi hızlı bir düzenlemenin mümkün olmadığını itiraf ediyor. Ancak titiz araştırma ve derinlemesine analiz - Luohan Akademisi'nin bir çalışmasında hedeflediği geniş bir alandan, arka plandan ve coğrafyadan önde gelen düşünürlerin giderek daha fazla yaptığı gibi - dijital teknolojilerin sunduğu riskler ve fırsatları ortaya koyabilir.


İlerleme yavaş olacak ve hatalar yapılacak. Ancak yeni bir on yıla başladığımız bu yılda, dijital devrimi öğrenme, adapte etme ve nihayetinde dijital devrimi hepimiz için çalışabilme şansımız var. 


Chen Long, Michael Spence, Hangzhou, 6 Aralık 2019, Project Syndicate

(Luohan Akademisi Direktörü Chen Long, ANT Finans'ın eski bir strateji yöneticisidir. Michael Spence, Luohan Akademisi'nin akademik danışma kurulu üyesidir. Ekonomi alanında Nobel ödüllü Michael Spence, New York Üniversitesi Stern İşletme Fakültesi'nde İktisat Profesörü ve Hoover Enstitüsü'nde Kıdemli Uzman olarak görev yapmaktadır. 2006-2010 yılları arasında küresel ekonomik büyüme için fırsatları analiz eden uluslararası bir organ olan bağımsız Büyüme ve Gelişme Komisyonunun başkanıydı.)



Seçkin Deniz, 28
.01.2020, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Takip et: @Seckin_Deniz


Not: Çeviri programları kullanılarak İngilizce'den çevrilmiştir.



Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.

Seçkin Deniz Twitter Akışı