Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız metin Johns Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu'nda (SAIS) ders veren CIA'nın eski direktör yardımcısı John McLaughlin'e aittir ve Suriye'deki son duruma odaklanmaktadır. Metnin en ilginç yönü, Suriye'deki protestoların başlamasından DAEŞ-IŞİD'in kurulmasına ve Suriye topraklarının %85'ini özgürleştiren ÖSO'yu paramparça ederek Suriye Halkı'nın Esat karşısında kesin zafer elde etmesine engel olmasına ve PKK/YPG terör örgütü ile Suriye'nin parçalanmasına ve muhalif grupların İdlib'de sıkıştırılmasına kadar her şeyden sorumlu olan ABD'nin her şeyden münezzeh bir lütuf dağıtma pozisyonunda tutulmasıdır. CIA-Pentagon teknikleri böyle işlemektedir; metnin sonundaki cümleler de bu iki yüzlülüğün en net en somut halini yansıtmaktadır: "ABD'nin ihtiyaç ve eksiklik duyduğu şey, her şeyden önce, amaca uygunluk ve açıkça tanımlanmış öncelikler; usta bir diplomasi ve mütevazı bir güçle entegre. Böyle bir amalgamın zamanı gelmiş olabilir, ancak dünya şaşırtıcı bir şekilde ABD liderliğine açıktır… geç ortaya çıkmış olsa bile." Suriye'yi parçalayan, terör örgütlerinin ve proxy-paralı savaşçıların kanlı savaş alanı haline getirerek insansızlaştıran, Rusya, İran, Irak, Lübnan ve Suudi Arabistan üzerinden dünyanın bütün teröristlerini Suriye'ye yığan ve aynı zamanda Türkiye'yi de terör saldırıları ile istikrarsızlaştırmaya, iç savaşa sürüklemeye ve 15 Temmuz 2016'daki askerî darbe ile de çökertmeye çalışan ABD'nin tek sorumlu olarak yargılanması gerekirken halen ABD'nin liderliğine açık bir dünyanın var olduğundan bahsedebilen ve hiç utanmadan "Tarihin tüm bunları yargılaması sert olacaktır. İnsani bir bakış açısından Suriye'nin trajedisi Balkan savaşlarını çok aşıyor ve bazı açılardan 1994 Ruanda soykırımı ölçeğine yaklaşıyor." diyebilen eski CIA direktör yardımcısı John McLaughlin benzerlerinin de savaş suçlarıyla yargılanması gerekmektedir. Türkiye'nin Suriye'de düzenlediği dört büyük harekattan üçü (Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı) ABD'ye sonuncusu (Bahar Kalkanı) da Rusya'ya karşı yapılmıştır ve başarılı olmuştur. (İdlib'de Astana ve Soçi süreçleri gereği gözlem noktalarında bulunan 34 askerimizin şehit edilmesi sonrası 27-28 Şubat 2020'de Bahar Kalkanı Harekatı başlamış, Esat'ın kara ve hava güçleri ile birlikte Rus Savunma Sistemleri yok edilmiş ve 3000'den fazla Esat askeri ve destekçisi Rus,, İranlı, Afgan, Yemenli, Lübnanlı paralı terörist öldürülmüştür. 5 Mart 2020'de Moskova'da Erdoğan ve Putin tarafından İdlib Ateşkesi mutabakatı imzalanmıştır.) Türkiye'nin Rusya ile imzaladığı ateşkes sürmekte ve İdlibliler yavaş yavaş evlerine geri dönmektedirler. Ancak, masa dışına itildiği Suriye'de, emrindeki El Kaide-IŞİD-DAEŞ setinin son parçası olan HTŞ ile Rus-Esat rejimi askerlerine yönelik kışkırtıcı saldırılarda bulunan ve Rusya ile eşgüdümlü olarak Türkiye'yi ve Suriye Milli Ordusu olarak yeniden tanımlanan ÖSO'yu İdlib'de köşeye sıkıştırmaktan başka bir iş yapmayan ABD'nin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 17 Mart 2020'de, “Rusların onlarca Türk askerini öldürdüğüne inanıyoruz. Türkiye’ye çeşitli destekleri sağlamak üzere değerlendirmelerimiz sürüyor” diyerek yeni kanlı planların işaretini vermiştir. Türkiye, ABD-Rus ortaklığının ezemeyeceği büyüklüğe ulaşmış olmakla birlikte, her an çok daha aktif bir savaş yeteneği sergilemeye devam etmek zorunda olduğunu unutmamalıdır. Suriye Meselesi henüz çözümlenmemiştir ve çözümlenene kadar da Türkiye'ye yönelik tahrik, taciz amaçlı politik askeri teknikler denenecektir. Analiz'in 'Suriye: Son Oyun Yaklaşıyor mu?' şeklindeki başlığı ile içerik arasında doğrudan bir bağlantı görünmemektedir. İçerik bir durum değerlendirmesi gibi görünmekte iken başlık kışkırtıcı bir işaret cümlesi gibi durmaktadır. Son Oyun nedir? Pompeo'nun yaptığı zamansız açıklama gerçekten tedirgin edici olmalıdır. ABD İdlib'de kendi kontrolündeki örgütleri kullanarak ateşkesi bozabilir ya da SMO-TSK unsurlarının otoritesine itiraz ederek çatışmalar başlatabilir. (Not: Pompeo'nun yaptığı 'nedensiz' açıklamanın kendi emrindeki terör örgütlerine bir emir anlamına geldiği anlaşılmıştır. Milli Savunma Bakanlığı'ndan 19 Mart 2020'de yapılan ve VOA'dan da yayınlanan açıklama: ''İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde (İGAB) görevli unsurlarımıza bölgedeki bazı radikal gruplar tarafından yapılan roketli saldırı sonucu 2 kahraman silah arkadaşımız şehit olmuş, 1 kahraman silah arkadaşımız da yaralanmıştır. Bölgede tespit edilen hedefler derhal ateş destek vasıtalarımız ile ateş altına alınmış ve misliyle karşılık verilmiştir.")
Seçkin Deniz, 20.03.2020
SYRIA: IS THE END GAME APPROACHING?
Suriye'de sekiz yıl süren savaş, Delaware (ABD'deki en küçük eyaletlerden biri) büyüklüğündeki kuzeybatı eyaletinde destansı bir mücadeleye dönüştü. İdlib, Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat'ın ülkenin kontrolünü ele geçirmesi yolunda duran son toprak parçasıdır (Seçkin Deniz'in Notu: Fırat'ın doğusundaki Suriye toprakları ABD-PKK/YPG işgali altındadır, analistin bunu Esat'ın kontrolü altında olarak algılatması ilginçtir).
Milyonlarca masum mülteciye son bir sığınak olarak İdlib, en büyüğü El-Kaide'nın bir kolu olan Heyet-ü Tahrir al-Şam (HTŞ)'den çok sayıda savaş grubuna kadar, dünyadaki en çeşitli popülasyonlardan biri için bir çekim merkezi olmuştur. Aylardır 20.000 savaşçı eyalette etkili bir yönetim sürdürüyor.
Muhtemelen dünyadaki karşılaştırılabilir hiçbir emlak parçası şu anda ilk üçünün İdlib'de savaş unsurlarıyla yer aldığı en az dört büyük gücün, Rusya, Türkiye, İran ve ABD'nin çıkarlarının çatıştığı aktif bir savaş alanı değildir. Rusya'nın desteklediği Suriye kuvvetleri güneyden ilerliyor ve 700.000'den fazla mülteciyi ve rejim karşıtı savaşçıları Türkiye sınırına doğru zorluyor. 30'dan fazla askerini kaybeden ve üç Suriye uçağını düşüren NATO üyesi Türkiye onları geri itiyor; Ankara, daha fazla mülteciyi özümseyemeyeceğini ve zaten barındırdıklarını Yunanistan sınırına ve Avrupa'ya doğru yönlendirmeye başladığını iddia ediyor.
İran'ın rolü daha az açık, ancak bu ayın başlarında Tahran'ın İdlib'de kontrol ettiği Şii milis savaşçılarıyla birlikte çok sayıda Lübnan Hizbullah savaşçıları, Türk saldırılarında öldürüldü. Geriye kalan küçük ABD gücü Suriye'nin başka bir yerine konuşlandırıldı, ancak Washington bölgeye insani yardım almayı umduğunu söyledi.
Bu, yıllarca düşük seviyeli mücadele devam etse bile Suriye savaşının son belirleyici savaşı olabilir. Peki bu savaş büyük oyuncuları nerede konumlandırıyor?
Suriye'de en azından askerî olarak Esat kazandı. Savaş, 2011 yılında, Tunus'ta başlayan ve bölgeye, özellikle Mısır, Libya ve Yemen'e kadar hızla yayılan otoriter rejimlere karşı çıkan ayaklanmaların etkisiyle Arap Baharı'nın ortasında Esat'ın sert yönetimi protesto edildiğinde başladı. Şiddet içeren iç protestolara neden olan bölgesel liderlerden iktidarda kalan tek kişi Esat (Bahreyn monarşisi birlikte onu koruyan Suudi hanedanı kısa bir protesto süreci ile kurtuldu).
Esat, hayatta kalmasını, kurtarılması için önemli kara ve hava kuvvetleri desteği veren Rusya ve İran'a borçludur. Ancak 400.000 Suriyeli öldürüldü, 5.7 milyon ülkeden kaçtı ve 6.1 milyon ülke içinde yerinden edildi, Esat meşruiyeti olmayan ve yeniden yapılanma için uluslararası yardım konusunda çok az fikri bulunan bir hükümdar olarak ortaya çıktı.
Rusya yaşanan insani acılardan dolayı suça ortak, ancak Ortadoğu'nun ısrarlı takıntılı mantığında Moskova, müttefiklerinin yanında durup Esat hattına güç ve itibar vermeye istekli büyük bir güç olarak ortaya çıkıyor. Rusya birçok Orta Doğu ihtilafında arabuluculuk yapmaya çalışmıyor, ancak becerikli diplomasi Rusya'yı, liderleri sık sık Rusya ile istişarelerde görülen tüm Arap devletleri, İsrail ve İran ile çok iyi şartlara soktu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin şimdi Orta Doğu'nun en etkili yabancı lideri sayılabilir.
İran Suriye'ye yerleşiyor ve kalmayı planlıyor. Meclis tarafından görevlendirilen Suriye Çalışma Grubu, yönettiği ve tedarik ettiği 10-20.000 milis savaşçının yanı sıra Suriye'deki İran askeri varlığını “yüzlerceden binlere” taşıdı. Gelişmiş silah sistemleri getirdi, askeri komuta merkezleri kurdu ve Suriye'de Basra Körfezi'nden Akdeniz'e kadar uzanan kurulmuş bir kara köprüsü olarak görüyor. Açıkçası, İsrail'e yönelik tehditler için yakın bir fırlatma rampası oluşturmuş durumda.
Türkiye birden fazla açıdan zorluklar çekiyor. Esat'ın ilerlemesine karşı çıkıyor, ancak nihai bir Suriye siyasi çözümünü, özellikle de ülkenin Kürtlerinin (Seçkin Deniz'in Notu: ABD, Rusya, BAE, Suud, İsrail ve İran tarafından desteklenen PKK/YPG teröristleri kastediliyor) geleceğini etkilemek umuduyla iyi ilişkileri sürdürmeye çalıştığı Rusya ile savaşmak istemiyor.
Ankara, Suriye Kürtlerini Türkiye'deki liderler tarafından terörist ve ayrılıkçı olarak görülen Kürtlerin müttefikleri olarak görüyor. Bu arada, Türkiye'nin daha fazla mülteci almayı reddetmesi Avrupa ile ilişkilerini zorlamaktadır. Ve Türkiye'nin Kürtlere (PKK/YPG teröristlerine) yönelik sert politikası, ABD ile sık sık anlaşmazlığa düşmesine neden oldu, Türkiye'nin baş NATO müttefiki ABD Irak ve Suriye'deki Kürtlerle sık sık işbirliği yaptı. (Seçkin Deniz'in Notu: ABD'nin terör örgütü PKK'ya verdiği 20 binden fazla tırlık askerî-lojistik destek ile legal Kuzey Irak Kürt Yönetimi'ne verdiği siyasi ve askerî destek Washington'dan aynı şekilde görülmektedir)
Amerika Birleşik Devletleri, Başkan Obamave Başkan Donald Trump yönetimindeki kararsız politikası sayesinde Suriye'de mevcut ve gelecekteki etkilerinin çoğunu kaybetti. Kuzeydoğuya dayanan küçük Amerikan gücü, yaklaşık 1.000 kişiden oluşan askerî birlik, bölgenin başka yerlerindeki daha büyük, daha sağlam Amerikan güçlerinin varlığı nedeniyle büyük ve istikrarlı bir etkiye sahipti. ABD'nin çöküşü ve değişen -şimdi garip bir şekilde Suriye'nin önemsiz petrolünü korumakla sınırlı- görev tanımı ile Washington'un ve Suriye'nin diğer oyuncularının bölgedeki niyetleri net değil ve ciddiyetleri ve kalma kararlılığı belirsiz.
Tarihin tüm bunları yargılaması sert olacaktır. İnsani bir bakış açısından Suriye'nin trajedisi Balkan savaşlarını çok aşıyor ve bazı açılardan 1994 Ruanda soykırımı ölçeğine yaklaşıyor.
Stratejik olarak, ABD muhtemelen şimdi anlayabileceğimizden daha fazlasını kaybetti. Başka bir Orta Doğu savaşında bataklığa düşmemek arzumuz anlaşılabilir, ancak Irak'ta alınan dersleri çok fazla öğrenmiş olabiliriz. Suriye asla bu tür büyük ABD müdahalelerinin konusu olmadı. ABD'nin ihtiyaç ve eksiklik duyduğu şey, her şeyden önce, amaca uygunluk ve açıkça tanımlanmış öncelikler; usta bir diplomasi ve mütevazı bir güçle entegre. Böyle bir amalgamın zamanı gelmiş olabilir, ancak dünya şaşırtıcı bir şekilde ABD liderliğine açıktır… geç ortaya çıkmış olsa bile.
John McLaughlin, 12 Mart 2020, OZY
(John McLaughlin, CIA'nın eski direktör yardımcısıdır. OZY'de “Küresel Göz: Bir İstihbarat Lensi ile Dış İlişkiler” adlı düzenli bir sütun yazıyor ve Johns Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu'nda (SAIS) ders veriyor.)
Seçkin Deniz, 20.03.2020, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.