30 Aralık 2022 Cuma

SA9992/SD2644: 2023'ün İlk On Küresel Riski

 Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk

Sonsuz Ark'ın Notu:
Çevirisini yayınladığımız analiz, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı'ndaki (CIA) 28 yıllık kariyerinin son 10 yılını ABD İstihbarat Topluluğu'nun önde gelen analitik birimi olan Ulusal İstihbarat Konseyi'nde (NIC) geçirdikten sonra 2013 yılında emekli olan, Atlantik Konseyi'nin Scowcroft Strateji Girişimi'nde Öngörü Direktörü ve New American Engagement Initiative'in eş direktörü olarak görev yapan stratejik öngörü ve küresel trend analizi konusunda önde gelen uzmanlardan, Stimson Center'da Reimagining US Grand Strategy programında seçkin araştırmacı olarak görev yapan Mathew Burrows ve  Ulusal İstihbarat Merkezi'nde Ekonomiden Sorumlu Ulusal İstihbarat Yetkilisi Vekili, 2010-2012 yılları arasında Ulusal İstihbarat Direktörü Ofisi'nde (ODNI) Ulusal Yayılmayla Mücadele Merkezi'nde kıdemli stratejist ve 2008-2010 yılları arasında ABD Ulusal İstihbarat Konseyi Stratejik Gelecekler Grubu'nda uzun menzilli enerji ve bölgesel/küresel ilişkiler direktörü olarak görev yapan, Atlantik Konseyi'nin Scowcroft Strateji ve Güvenlik Merkezi'nde kıdemli araştırmacı olarak çalışan, Reimagining US Grand Strategy projesinde seçkin kıdemli araştırmacı olarak çalışan Robert A. Manning'in ortak çalışmasıdır ve 2023'teki ilk on Küresel Risk'e odaklanmaktadır.
Seçkin Deniz, 30.12.2022, Sonsuz Ark 

The Top Ten Global Risks of 2023

ABD ve küresel perspektiften 2023'teki en önemli küresel riskleri belirledik.

ABD liderlerine uzun vadeli analizler ve öngörüler sunmakla görevlendirildiğimiz ABD İstihbarat Topluluğu Ulusal İstihbarat Konseyi'nde küresel riskleri ve eğilimleri tahmin etme konusundaki uzun yıllara dayanan deneyimimizden yararlanarak, ABD ve küresel perspektiften 2023'teki en önemli küresel riskleri belirledik. Geçmiş performansımız 2022 için belirlediğimiz risklere göre oldukça iyi. 

COVID türevleri özellikle Çin'de endişe kaynağı oldu ve bizim de öngördüğümüz gibi Çin'in ekonomik büyümesini yavaşlattı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgal edeceğini ve petrol fiyatlarının varil başına 100 dolara ulaşacağını öngörmüştük, ki bu yılın başlarında gerçekleşti, ancak enerji fiyatları 2022'nin ikinci yarısında bir miktar geriledi. Gıda kıtlığı, ekonomik krizler ve gelişmekte olan ülkeler arasında artan borç sorunları, bu yıl olduğu gibi geçen yıl da vurgulandı. Bazı ekonomistler borç krizinin bizim ve diğerlerinin öngördüğü kadar yaygın olmayabileceğini tahmin ediyor, ancak Sri Lanka ve Pakistan gibi düşük ve orta gelirli ülkeler şimdiden bu gerçekle karşı karşıya. Geçen yıl iklim değişikliğiyle mücadelede bir eksiklik olacağı yönündeki öngörümüz, Kasım ayında Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenen COP27 toplantısında da doğrulandı; bu eğilimin 2023 yılında da devam edeceğini değerlendiriyoruz. Son olarak, Tayvan'la ilgili artan gerilimler ve ABD'nin üst düzey yarı iletken tasarım ve ekipman ihracatına uyguladığı ambargo nedeniyle, Çin-ABD arasındaki farklılıklar 2023 yılında da devam edecektir.

Her riske bir olasılık atanmıştır. Orta olasılık, riskin bu yıl öngördüğümüz şekilde gerçekleşme olasılığının %50/50 olduğu anlamına gelmektedir. Bu tür tahminlerde bulunmak, risklerin birçoğunun birbiriyle iç içe geçmiş olması nedeniyle daha zor hale gelmiştir. Çoklu kriz, bir krizin diğerleriyle iç içe geçmiş doğasını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Çoklu krizler daha önce de var olmuş olsa da, Ukrayna Savaşı dünyanın karşı karşıya olduğu birbirine bağlı krizler dizisinin altını çizmiştir. Gıda krizi, Ukrayna'nın yakın zamana kadar tahıllarını ihraç edememesi nedeniyle daha da kötüleşti. Enerji krizi, Batı'nın Rus savaş makinesinin enerji kârlarını engelleme çabaları ve Vladimir Putin'in buna misilleme olarak Avrupa'ya gaz sevkiyatını kesmesinden kaynaklanıyor. Enflasyon, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlar nedeniyle yükselmiştir, ancak aynı zamanda pandemiden kaynaklanan tedarik zinciri aksaklıklarıyla da bağlantılıdır. Borçta olduğu gibi enflasyonda da Ukrayna'daki savaş nedeniyle artan emtia fiyatlarının yanı sıra güçlü dolar ve salgının neden olduğu ekonomik gerilemeyle mücadele etmek için devletlerin yaptığı mali harcamalar da etkili oluyor. Risklerin çoğunun birbiriyle ilişkili olması, herhangi bir riskin azalmasının diğer birçok riskin eş zamanlı olarak azalmasına bağlı olacağı anlamına gelmektedir. Benzer şekilde, herhangi bir riskin şiddeti diğer risklerle bağlantılıdır ve çoğu zaman diğerlerini ağırlaştırır. Yine de, tüm risklerin birbirine bağlı doğasını akılda tutarak her bir riski ayrı ayrı incelemenin ve diğerleri çözülmeden herhangi bir risk tamamen azalamayacak olsa da, her birinin olasılık açısından ne yönde hareket edeceğini (daha yüksek veya daha düşük) tahmin etmenin yararlı olacağını düşünüyoruz.

Riskler

1) Ukrayna Savaşından Kaynaklanan Çoklu Kriz: Ukrayna'da oyunun sonunun ne olacağı, nasıl ve ne zaman gerçekleşeceği gizemini korumaktadır. Ancak savaştan kaynaklanan çoklu kriz döngüsü -enerji ve gıda güvensizliği, enflasyon, ekonomik yavaşlama- Batı'da "Ukrayna yorgunluğu" yaratarak hayati desteği tehdit ediyor olabilir. Kış bastırıp savaş yavaşladıkça, Putin'in Ukrayna'nın enerji ve su altyapısına saldırarak yıpratma stratejisini hızlandıracağı ve kayıpları onu bir dereceye kadar yenilgiyi kabul etmeye zorlamadan önce Ukrayna'yı işleyen bir devlet olarak çökertmeye çalışacağı şüphesiz.

Kiev'in 24 Şubat'tan bu yana güneyde Kherson'u ve kuzeydoğuda Donbas'ın bir bölümünü -bir zamanlar Moskova'nın işgal ettiği toprakların %50'sinden fazlasını- ele geçirmesi elini güçlendiriyor. Müzakere edilmiş bir çözüm -hatta ateşkes ve istikrarlı bir silahlanma- hala erken çünkü her iki taraf da kazanabileceklerini düşünüyor. Kiev, Kasım ayındaki G-20 toplantısında 10 maddelik bir barış planı yayınladı. Bu plan Rusya'nın Ukrayna'nın tüm egemen topraklarından çekilmesini ve tazminat ödemesini talep ediyordu; aslında Putin'in tamamen teslim olmasını istiyordu. Bir yandan Kiev, ABD/NATO'dan Ordu taktik füze sistemleri ve füze savunma sistemleri gibi uzun menzilli silahlar da dahil olmak üzere daha gelişmiş silahlar göndermesini isterken, diğer yandan ABD Kongresi'nin bazı üyeleri Ukrayna'ya verilen desteği azaltmak istiyor.

Savaş birbiriyle bağlantılı çok sayıda risk yaratıyor: bunlar arasında çatışmanın devam etmesi, çıkmaza girmesi; ABD/NATO'nun Putin'in bombardımanlarına karşılık olarak Kiev'e ilave gelişmiş silahlar göndermesi halinde tırmanma; Kiev'in Kırım'ı almaya çalışması halinde Rusya'nın nükleer silah kullanması; durgunluğun başlamasıyla Avrupa'da "Ukrayna yorgunluğu"; ve Kiev'e sağlanmaya devam edilecek askeri yardımın miktarı ve niteliği konusunda ABD-AB arasındaki görüş ayrılığı yer alıyor.

Olasılık:


2) Büyüyen Gıda Güvensizliği: Dünya Gıda Programı (WFP), Orta Amerika ve Haiti'den Kuzey Afrika, Sahel, Gana, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Güney Sudan'a, oradan da doğuya doğru Afrika Boynuzu, Suriye ve Yemen'e uzanan ve Pakistan ve Afganistan'a kadar uzanan bir açlık ve yetersiz beslenme "ateş çemberi "nin altını çizmiştir. Akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya olan insanların sayısı 2019'dan bu yana 135 milyondan 345 milyona yükselmiştir. Ukrayna'daki savaş barışçıl bir şekilde çözülse ve Ukrayna'dan gelecek tahıl sevkiyatları tehlikeye girmese bile, gıda kıtlığı devam edecektir. Çatışmalara ek olarak, daha şiddetli kuraklıklara ve değişen yağış düzenlerine neden olan iklim değişikliği de gıda güvensizliğinin önemli bir nedenidir ve 2023'te etkili bir şekilde azaltılması olası değildir. Ukrayna savaşı ve tedarik zinciri sorunları (mahsullerin pazara ulaştırılması ve et/kümes hayvanlarının işlenmesi) nedeniyle artan mazot ve gübre maliyetleri, besi ve süt hayvanlarının beslenmesine yönelik maliyetleri artırmıştır. Enflasyon nedeniyle insani yardım maliyetleri de artmaktadır: WFP'nin şu anda işletme maliyetleri için harcadığı ekstra miktar, daha önce 4 milyon insanı bir ay boyunca besleyebilirdi.

Olasılık:


3) Kargaşa ve İran ile Çatışma: Ukrayna savaşında olduğu gibi, benzeri görülmemiş halk ayaklanması İran'ı bir çoklu krize dönüştürebilir. ABD ve/veya İsrail'in Tahran'la yeni ve tehlikeli bir çatışmaya girmesi için yıldızlar şimdiden aynı hizaya gelmiş durumda. Daha birkaç ay önce başarının eşiğinde olan İran nükleer anlaşması artık ölü değilse bile uykuda. İran bombaya yakın düzeyde zenginleştirilmiş uranyum (HEU, bomba için gereken %90'ın %60'ına sahip) üretimini hızlandırıyor ve bir bomba üretmeye yetecek kadarına sahip olmasına sadece haftalar kaldı ve iki yıl ya da daha kısa bir süre içinde teslim edilebilir bir savaş başlığına sahip olacak.

İran'ın Rusya'ya insansız hava araçları ve füzeler sağlaması, çatışmaya yeni bir boyut ve yeni yaptırımlar için bir itici güç katıyor. Teokrasinin meşruiyetinin azalması ve benzeri görülmemiş halk ayaklanmasının bastırılması belirsizliği arttırıyor. İran, düşük olasılıklı, yüksek sonuçlu bir olay olan siyasi bir devrimden bir kitlesel grev uzakta olabilir.

İsrail'de yeni bir aşırı sağcı hükümet ve ABD'de Cumhuriyetçi bir Temsilciler Meclisi, Tahran'ın Fordow'daki zenginleştirme tesisinin yanı sıra İran'ın füze ve insansız hava aracı tesislerini bombalamak ya da sabote etmek için baskıyı yoğunlaştıracaktır. Buna karşılık İran da Suudi petrol tesislerini ya da Hürmüz Körfezi'ndeki petrol tankerlerini vurabilir ve tırmanan bir çatışma riski artarken petrol trafiğini aksatabilir. Halk protestolarının teokrasiyi yıkması, zaten sorunlu olan Orta Doğu'nun jeopolitiğini değiştirebilecek düşük olasılıklı, çok yüksek sonuçlu bir olaydır.

Çatışma olasılığı:


4) Gelişmekte Olan Dünyada Borç Krizlerinin Kötüleşmesi: BM Kalkınma Programı (UNDP) 54 düşük ve orta gelirli ülkenin "ciddi borç sorunları" olduğu uyarısında bulundu. Bu ülkeler küresel nüfusun %18'ini, aşırı yoksulluk içinde yaşayan insanların %50'sinden fazlasını ve dünyanın iklimden en çok etkilenen 50 ülkesinden 28'ini oluşturuyor. Tarihsel olarak, borç hafifletme "çok az çok geç" gelmiştir. Ödeme gücü sorunları başlangıçta sıklıkla likidite sorunlarıyla karıştırılmış, bu da ciddi ekonomik sonuçları olan uzun süreli borç krizlerine yol açmıştır. Somali ve Zimbabwe gibi düşük gelirli ülkeler UNDP'nin ekonomik açıdan sıkıntılı ülkeler listesinin başında yer alırken, Oxford Economics birçok yükselen piyasa ülkesinin, düşüş döngüsünün başlarında harcamalarını kısmış olmaları nedeniyle fırtınayı atlatacağını değerlendirmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin çoğunun içinde bulunduğu vahim mali koşullar, BM'nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine 2030 yılına kadar ulaşılması için kötü bir alamet. Bunun yerine, gelişmekte olan dünyanın 2023 yılında daha fazla yoksulluk, daha az eğitim gelişimi ve iklim değişikliğiyle mücadele kabiliyetinde azalma yaşaması muhtemeldir.

Olasılık:


5) Küresel Borcun Artması: Uluslararası Finans Enstitüsü'ne göre hem finans dışı şirketlerin kurumsal borcu (88 trilyon dolar, küresel GSYH'nin yaklaşık %98'i) hem de devlet, şirket ve hane halkı borçlarının toplamı (2022'nin üçüncü çeyreği itibariyle 290 trilyon dolar) son dört-beş yıldır artmaktadır. Kolay parayı körükleyen birkaç yıllık düşük -bazı durumlarda negatif- faiz oranları bu durumu açıklamaya yardımcı oluyor. Her ne kadar toplamda bir miktar azalma görülse de, yüksek faiz oranları, güçlü dolar, Avrupa'daki durgunluk, zayıf Çin ekonomisi ve Ukrayna'ya ilişkin belirsizliklerden oluşan çoklu krizin bir başka bölgesel ve hatta küresel mali krize yol açması muhtemeldir. Borçların büyüklüğü 2007-08 mali krizindekinden çok daha fazladır ve başlıca OECD ülkelerindeki mali koşullar daha sorunludur. Daha da endişe verici olan, 2008'e kıyasla çok daha az elverişli olan uluslararası işbirliği düzeyindeki düşüştür. Cumhuriyetçi bir Kongre'nin, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve potansiyel olarak İtalya'da temerrütleri önlemek ve borçları yeniden planlamak için gereken IMF ve Dünya Bankası kaynaklarının genişletilmesini onaylama olasılığı daha düşüktür. G-20 2007-08 mali krizinde kilit bir rol oynamıştır ancak Kasım ayında Bali'de yapılan G-20 toplantısına bakılırsa borç yönetimine yönelik koordinasyon çabaları yetersizdir. Gelişmekte olan ülkelerin en büyük alacaklısı olan Çin, borçları iki taraflı olarak yönetmeyi tercih ediyor ve gergin ABD-Çin ilişkileri Pekin'in 2008'de olduğu gibi Washington ile işbirliği yapmayacağını gösteriyor. Yeni bir büyük mali krizi tetikleyecek kıvılcımlar, bir ya da daha fazla gelişmekte olan ülkenin ya da İtalya'nın temerrüt tehditleri, Lehman Brothers tipi bir şirket çöküşü ya da Ukrayna'daki savaşın nükleer düzeye tırmanması halinde yaşanacak panikle gelebilir.

Olasılık: Bölgesel kriz: Orta+; küresel kriz: Orta


6) Derinleşen Küresel İşbirliği Açığı: İklim değişikliği ve en az gelişmiş ülkelerin (LDC) borçlarından uzay enkazına kadar uzanan küresel riskler artarken, büyük güçler arasında artan rekabet ortak küresel sorunlarda işbirliği yapılmasını zorlaştırıyor. Başkan Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında Kasım ayında yapılan G-20 toplantısının ardından iki lider iklim değişikliği konusunda ikili görüşmelere devam etme konusunda anlaştı. Ancak Tayvan konusunda yaşanacak bir başka çatışma muhtemelen bu çabayı durduracaktır. DTÖ Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala'nın kısa süre önce uyardığı gibi, korumacılık ve büyük güçlerin kendi kendine yeterlilik çabalarının maliyeti tüm ülkeler için ekonomik büyümeyi yavaşlatacak olsa da, çok taraflı ticaret sistemi kötü bir şekilde yıpranıyor. Diğer kurumlar da etkisiz kalmaktadır: G-20, Bangladeş, Pakistan, Sri Lanka ve diğerleri gibi en çok etkilenen ülkeler arasında büyüyen borç krizlerini yatıştırmakta yavaş kalırken, Dünya Bankası iklim değişikliği ile mücadeleye daha fazla finansman aktarmadığı için gelişmekte olan ülkeler tarafından sert eleştirilere maruz kaldı. Çok taraflı kurumların günümüzün zorluklarıyla yüzleşmek için daha fazla harekete geçmemesi halinde, İkinci Dünya Savaşı sonrası Batılı liberal düzenin meşruiyeti, özellikle de hızlı ekonomik kalkınma şanslarının azaldığını gören birçok Küresel Güney ülkesinin gözünde aşınacaktır. Ekonomik milliyetçiliğin küresel kurumların reformu ve güncellenmesinde işbirliği yapılmamasına yol açmasının bir başka sonucu da uluslararası düzenin bölgesel kümelere ve verimsiz rekabet eden norm ve standartlara bölünmesidir. Çok taraflı sistemdeki bir çöküş sadece daha fazla yoksulluk, milliyetçilik ve çatışma riskini artıracaktır.

Olasılık:


7) Teknopolarize ve Parçalanmış Bir Sistem: Boston Consulting Group, Biden yönetiminin istediği gibi büyük güçlerin yarı iletkenlerde tam ölçekli kendi kendine yeterlilik sağlamaya çalışması halinde, ön yatırımın 1 trilyon dolara ulaşabileceğini ve çiplerin %35 ila %65 daha pahalıya mal olacağını tahmin etmektedir. Çin-ABD teknoloji savaşı kızıştıkça, Çin birçok yabancı ürüne erişemeyecek ve Çin yapımı ürünleri ikame etmek zorunda kalacak, bu da küresel standartlara bağlılık için teşviki zayıflatacaktır. McKinsey Global Institute tarafından yapılan bir araştırmada, geliştirilmekte olan 81 teknoloji incelendiğinde Çin'in şimdiye kadar bunların %90'ından fazlası için küresel standartları kullandığı görülmüştür. Bu vakaların çoğunda Pekin, ihtiyaç duyulan girdilerin %20-40'ı için yabancı çok uluslu şirketlere güvenmektedir. Yarı iletkenler sadece elektronik veya üst düzey teknolojik ekipmanlarda değil, tüm tüketim mallarında artan bir rol oynadığından, tüm imalat malları için piyasaların daha fazla maliyet (enflasyon olarak okuyun) ve tüketiciler için daha az seçenekle parçalanması muhtemeldir. DTÖ'ye göre uzun vadede dünya ekonomisinin kendi içine kapalı Batı ve Çin bloklarına ayrılması küresel GSYH'nin en az %5 oranında azalmasına yol açacaktır ki bu da 2007-08'deki mali krizin yol açtığı hasardan daha kötüdür. IMF modellemesi, "bu senaryo altında gelişmekte olan ekonomiler için büyüme beklentilerinin kötüleşeceğini ve bazılarının çift haneli refah kayıplarıyla karşı karşıya kalacağını" göstermektedir.

Olasılık:


8) İklim Değişikliğinin Etkilerinin Kötüleşmesi: COP27 başarı duygusundan çok hayal kırıklığı ile sona erdi. Sıcaklık artışının 1.5C ile sınırlandırılması bir hedef olarak kalsa da fosil yakıtların kullanımdan kaldırılmasına yönelik çağrılar petrol üreticisi devletler tarafından engellendi. Çoğu bilim adamı dünyanın yakında 1.5 santigrat derecelik artışa ulaşacağını ve ülkeler toplam sera gazı emisyonlarında %43'lük bir kesinti taahhüt etmezse nihai olarak 2.2 santigrat derecelik bir artışa doğru ilerlediğimizi düşünüyor. Daha sıcak bir iklim, daha uzun süreli kuraklıklar ve sellerin yanı sıra yağış düzeninde tarımsal verimi bozacak tehlikeli değişiklikler anlamına geliyor. COP27'deki tek yarı parlak nokta, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğinin etkilerinin maliyetlerini karşılamalarına yardımcı olacak yeni bir "kayıp ve zarar" fonu üzerinde anlaşmaya varılmasıydı. Bununla birlikte, sanayileşmiş dünyanın ne kadar fon ödemeyi taahhüt edeceği konusunda bir karar alınmadı. Batılı ülkeler, daha düşük karbonlu bir dünyaya geçiş sürecinde gelişmekte olan ülkelere mali yardım sağlama konusunda halihazırda yükümlülük altındadır ve bu sözlerini yerine getirmemişlerdir. Şu anda Temsilciler Meclisi'nin kontrolünü elinde bulunduran Cumhuriyetçiler, iklim değişikliğiyle mücadele için başkalarına ödeme yapmak istemediklerini zaten söylemişlerdi. Avrupa siyasetindeki sağa, daha milliyetçi kayma da gelecek yıllarda "kayıp ve zararın" finansmanını tehlikeye atabilir. Sadece yoksul ülkeleri değil tüm ülkeleri etkileyen aşırı hava olaylarının artan sıklığına rağmen, iklim değişikliği sanayileşmiş Batı için henüz öncelikli bir konu değildir.    

Olasılık:


9) Derinleşen ABD-Çin Gerilimi: Her iki liderin de ilişkileri istikrara kavuşturmak için çaba sarf ettiği Kasım ayındaki Biden-Xi Zirvesi'ne rağmen Tayvan, teknoloji kuralları ve standartları, ticaret, insan hakları ve Pekin'in Güney ve Doğu Çin Denizlerindeki itibarsız toprak iddialarına dayanan saldırganlığı konularında temel farklılıklar devam etmektedir. Ticaret, iklim ve askerden askere diyaloglar yeniden başlamış olsa da her iki taraftaki değişken milliyetçilik önemli kazanımları sekteye uğratabilir. Pekin'in Biden yönetiminin yapay zeka ve süper bilgisayar çipleri ile çip yapım ekipmanlarına yönelik ihracat yasağına şimdiye kadar verdiği yanıt, DTÖ'ye şikayette bulunmak ve yarı iletken endüstrisine 143 milyar dolarlık ek sübvansiyon yatırımı yapmayı planlamak oldu. Bu önlemler Çin'in üst düzey teknoloji geliştirmesinin önünü kesmeyi amaçlıyor. Çin'e karşı iki partili bir antipati olsa da, GOP'un kontrolündeki yeni Temsilciler Meclisi Tayvan, ticaret ve insan hakları konularında Çin'e karşı daha agresif bir gündem oluşturmayı planlıyor ki bu da Biden'ın gündemini baltalama riski taşıyor. Çin'in 2023'te ya da birkaç yıl sonra Tayvan'ı birleşmeye zorlama olasılığını son derece düşük görsek de, Tayvan'la askeri ve siyasi bağları güçlendirmeyi amaçlayan ve askıda olan Tayvan Politika Yasası, kısasa kısas kararlılık gösterilerini ve karşılıklı şeytanlaştırmayı yeniden alevlendirecektir. İlişkileri istikrara kavuşturma çabası önünde ciddi engellerle karşılaşabilir ve raydan çıkabilir.

Olasılık:


10) Kore Yarımadası'nda Daha Tehlikeli Bir Durum: Pyongyang'ın balistik füzeler (2022'de 86 deneme), seyir füzeleri, taktik nükleer bomba kapasiteli, mobil, orta menzilli füzeler ve ICBM'lerden oluşan tam bir yelpazeyi durmaksızın test etmesi, Kuzey Kore'nin hayatta kalabilir bir ikinci vuruş cephaneliği yaratma ve baskı ve olası saldırı için daha fazla seçenek sağlama gündeminin bir parçasıdır. ABD ve Güney Kore hükümetlerinin de uyardığı gibi, yedinci nükleer deneme için hazırlıklar aylardır devam ediyor. Pyongyang ve Pekin arasındaki olası bir yardım karşılığı kısıtlama anlaşması böyle bir testin neden gerçekleşmediğini açıklayabilir. Bununla birlikte, yedinci bir deneme gerçekleşir ve Pekin Kuzey Kore'yi cezalandırmayı amaçlayan BM Güvenlik Konseyi yaptırımlarını veto ederse, ABD-Çin ilişkilerindeki çatlak muhtemelen derinleşecektir. Pyongyang'ın cephaneliği zaten ABD ve Kore Cumhuriyeti ile karşılıklı caydırıcılık için gerekenden çok daha fazla. Başkan Kim Jung Un, bir krizi ve/veya Kuzey-Güney çatışmasını körükleyebilecek yanlış hesaplamalara dayalı provokatif eylemlerde bulunma eğiliminde olabilir.

Olasılık:


Bilinmeyen-Bilinmeyen Riskler

Yukarıda tartışılan riskler, eski Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'in terimiyle "bilinen bilinmeyenler"dir; olası yörüngeleri değerlendirilebilen fark edilebilir gelişmeler veya eğilimler. Buna ek olarak, bir dizi "bilinmeyen bilinmeyenler"-felaket boyutunda sonuçlar doğurabileceğini tahmin edemediğimiz olaylar- vardır. Bunlar arasında: bir süper yanardağ patlaması (Yellowstone, Endonezya, Japonya); 66 milyon yıl önce dinozorları öldüren büyüklükte, 6 mil genişliğinde dev bir asteroid; Dünya'ya haftalarca veya aylarca şebekeleri devre dışı bırakabilecek büyük miktarlarda manyetik yüklü parçacıklar fırlatan bir güneş fırtınası-koronal kütle enjeksiyonu; ve derin uzaydan gelen radyoaktif gama ışını patlamaları. COVID-19 pandemisinde gördüğümüz gibi, gezegenimizdeki binlerce virüs gelecekteki pandemileri tetikleyebilir ve bazılarına karşı koymak COVID'den daha zordur.

Hepsi düşük olasılıklı, çok yüksek etkili felaketlerdir.



Mathew Burrows, Robert A. Manning, 19 Aralık 2022, The National Interest

(Mathew Burrows ve Robert Manning, Stimson Center'ın Reimagining U.S. Grand Strategy Programının seçkin bursiyerleridir. Mathew Burrows, Stimson Center'da Reimagining US Grand Strategy programında Seçkin Araştırmacı olarak görev yapmaktadır. Stimson Center'a katılmadan önce Atlantik Konseyi'nin Scowcroft Strateji Girişimi'nde Öngörü Direktörü ve New American Engagement Initiative'in eş direktörü olarak görev yapmıştır. Burrows, stratejik öngörü ve küresel trend analizi konusunda önde gelen uzmanlardan biridir. Dışişleri Bakanlığı ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı'ndaki (CIA) 28 yıllık kariyerinin son 10 yılını ABD İstihbarat Topluluğu'nun önde gelen analitik birimi olan Ulusal İstihbarat Konseyi'nde (NIC) geçirdikten sonra 2013 yılında emekli olmuştur. Burrows, 2007 yılında NIC'de üç numaralı pozisyon olan Danışman olarak atandı ve uluslararası medyada geniş çapta tanınan ve övgü alan NIC yayını Global Trends 2030: Alternative Worlds'ün başlıca hazırlayıcısı oldu. 2005 yılında kendisinden NIC'nin şu anda Stratejik Gelecekler Grubu olarak bilinen yeni Uzun Menzilli Analiz Birimi'ni kurması ve yönetmesi istenmiştir. Diğer görevleri arasında Hazine Bakanı Paul O'Neill'in ulusal güvenlik danışman yardımcılığı (2001-02), BM Büyükelçisi Richard Holbrooke'un özel asistanlığı (1999-2001) ve New York'taki Dış İlişkiler Konseyi'nde istihbarat topluluğu bursunun ilk sahibi (1998-1999) yer almaktadır. Burrows, Wesleyan Üniversitesi'nden Amerikan ve Avrupa tarihi alanında lisans ve Cambridge Üniversitesi'nden Avrupa tarihi alanında doktora derecesi almıştır. 

Robert A. Manning, Reimagining US Grand Strategy projesinde seçkin bir kıdemli araştırmacıdır. Stimson Center'a katılmadan önce Manning, Atlantik Konseyi'nin Scowcroft Strateji ve Güvenlik Merkezi'nde kıdemli araştırmacı olarak görev yapmıştır. Daha önce Ulusal İstihbarat Merkezi'nde Ekonomiden Sorumlu Ulusal İstihbarat Yetkilisi Vekili, 2010-2012 yılları arasında Ulusal İstihbarat Direktörü Ofisi'nde (ODNI) Ulusal Yayılmayla Mücadele Merkezi'nde kıdemli stratejist ve 2008-2010 yılları arasında ABD Ulusal İstihbarat Konseyi Stratejik Gelecekler Grubu'nda uzun menzilli enerji ve bölgesel/küresel ilişkiler direktörü olarak görev yapmıştır. Manning 2005-2008 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanı'nın Politika Planlama Ekibi'nin bir üyesi olarak görev yapmış, 2001-2005 yılları arasında ise ABD Dışişleri Bakanlığı'nda enerji, teknoloji ve bilim politikalarından sorumlu kıdemli danışman olarak çalışmış ve Küresel İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakanı'na ve diğer üst düzey yetkililere enerji ve iklim değişikliği politikası ve yeni enerji teknolojileri de dahil olmak üzere bir dizi konuda danışmanlık yapmıştır. 1997'den 2001'e kadar Dış İlişkiler Konseyi'nde (CFR) Asya çalışmaları direktörü ve kıdemli araştırmacı olarak görev yapmıştır. Kore Görev Gücü ve Güneydoğu Asya Görev Gücü de dahil olmak üzere birçok CFR görev gücüne liderlik etmiştir. Manning daha önce Dışişleri Bakanlığı'nda Doğu Asya ve Pasifik işlerinden sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı'nın politika ve kamu diplomasisi danışmanıydı ve 1988'den 1989'a kadar Savunma Bakanı Ofisi'nde danışman olarak görev yaptı. Yayınları arasında iki büyük Atlantic Council teknoloji monografi raporu bulunmaktadır: The Global Innovation Sweepstakes ve Keeping America's Innovation Edge. Kitapları arasında The Asian Energy Factor (Palgrave/St. Martins 2000) ve China, Nuclear Weapons and Arms Control bulunmaktadır. Nükleer silahlar üzerine makaleler; uluslararası enerji ve Asya güvenliği konularında çok sayıda dergi makalesi ve Çin, Kore, Japonya, bölgesel güvenlik mimarisi, enerji ve enerji güvenliği üzerine düzenlenmiş ciltlerde yaklaşık yarım düzine kitap bölümü yayınlamıştır. Foreign Affairs, Foreign Policy, the National Interest, the New York Times, the Washington Post, the Los Angeles Times, Chosun Ilbo ve diğer yayınlarda geniş çapta yazıları yayınlanmıştır.)


Seçkin Deniz, 30.12.2022, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar


Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
  4. Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.

Seçkin Deniz Twitter Akışı