30 Temmuz 2019 Salı

SA7864/SD1441: Avrupa Birliği'nde Sosyal Dengesizlikler

Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Bertelsmann Stiftung'da proje yöneticisi olan Sylvia Schmidt'e attir ve Avrupa Birliği'nde kadın istihdamı, genç işsizliği gibi konulara odaklanmakta sonbaharda göreve başlayacak olan Avrupa Birliği yeni dönem yöneticilerine yol göstermeye çalışmaktadır. Son 20 yılda bütün Batı'da görüldüğü gibi istatiksel verilerde yapılan makyaj çalışmalarına rağmen yazarın şu cümlesi dikkat çekicidir: "Ancak Avrupa'daki insanlar için ekonomik yükseliş ne kadar somut? Bu soru özellikle son ekonomik tahminlerin giderek daha zorlu bir uluslararası ortamda oldukça belirsiz bir ekonomik görünüm ortaya çıkardığı için sıkıntı vericidir." Avrupa Birliği yaşlanan nüfus sendromuna girmeden önce kadın istihdamını düşünen ve tarışan bir konumda asla olmadı. Çünkü yüksek refah düzeyi isteyen kadınların çalışmasını sağlayacak bir şekilde düzenlenmişti, çalışan erkek evin tüm giderlerini finanse etmeye yetecek kadar gelir elde edebiliyordu. Yazarın kadın işsizliğindeki ana etkenlerden birinin 'çocuk ve aile' yükümlülüğü olduğunu vurgularken neoliberal ya da neocon satanizmin yok etmeyi hedeflediği aile kurumuna yönelik temel yaklaşımın ne olduğunu görmemizi de sağlıyor, kadının çocuk ve aile ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesinin kendileri için engel teşkil ettiğini anlamamıza yardım ediyor. Çocukları kurumlara terk eden ve kadın-erkek, genç-yaşlı herkesin dev sermayeli şirketlerin kölesi olarak çalışması gerektiğini, aksi halde refahın sağlanamayacağını zımnen iddia ediyor. Oysa şu ifadeler sürdürmek istedikleri neoliberal vahşetin ulaşılmış sabit sonuçlarına aittir: "Avrupa'daki sosyal koşullar, bölge veya ülke ve sosyoekonomik grup da dahil olmak üzere geniş ölçüde değişmektedir. Çeşitli alanlarda, ekonomik ve finansal kriz, Avrupa'daki ve içerdiği toplumlar arasındaki bu eşitsizliklerin bir kısmını şiddetlendirmiştir. Bazı dengesizlikler döngüsel olsa da, diğerleri daha kalıcı ve yapısaldır." Türkiye de kadının her alanda çalışmasına yönelik bu çılgın kölelik düzenine, neoliberal satanizmin ebedi efendiliğine giden yolda Avrupa Birliği uyum çalışmaları dolayısıyla kapılmış durumdadır. Bu insanlığın geleceği için korkunç bir yıkım demektir. Kadın'ı aileden koparan ve iş hayatının kölesi haline getiren bütün dayatmalara karşı durmalıyız. Çünkü erkekler ve özellikle kadınlar için en büyük iş ruhen ve bedenen sağlıklı nesiller yetiştirmektir. Çocuk ve aile yükümlülüklerini yerine getirmek kadını işsiz değil, saygın ve yüksek katma değere sahip bir iş yapan çalışan yapmaktadır. Devletler buna saygı duyacak kanunlar çıkarmakla geleceklerini teminat altına alabilirler.
Seçkin Deniz, 30.07.2019

Social imbalances in the EU
"Son yıllarda yaşanan ekonomik iyileşmeye rağmen, kadınları ve gençleri etkileyenler gibi kalıcı sosyal dengesizlikler Avrupa'nın geleceği konusundaki tartışmalarda dikkate alınmalıdır."   

Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından, bu sonbaharda yeni bir Avrupa Komisyonu görevine başlayacak. Muhafızların politik olarak değişim zamanı yaklaşırken, Avrupa'nın geleceği ile ilgili tartışmalar tüm hızıyla sürüyor. Üstelik, görev değişimi, Avrupa ekonomik krizden sonraki yıllarda bir iyileşme yaşadıktan sonra gerçekleşecek.


Bu genel iyileşmeyle birlikte işgücü piyasası düzeldi: Nisan 2019’dan itibaren Avrupa Birliği’nde işsizlik oranı Mart’ta olduğu gibi yüzde 6,4 ile Eurostat’ın 2000’de aylık kayıtlara başlamasından bu yana en düşük seviyesine ulaştı. 2018’de istihdamda elde edilen yüzde 73,2’lik yüksek rekor, Avrupa 2020’de yüzde 75 hedefine yaklaşıyor.

Ancak Avrupa'daki insanlar için ekonomik yükseliş ne kadar somut? Bu soru özellikle son ekonomik tahminlerin giderek daha zorlu bir uluslararası ortamda oldukça belirsiz bir ekonomik görünüm ortaya çıkardığı için sıkıntı vericidir.


Bir de Bertelsmann Vakfı ve Berlin Jacques Delors Enstitüsü tarafından yapılan son çalışmada  sorulan soru: "Nasıl gidiyor Avrupa?" AB'deki Sosyal Dengesizlikleri haritalandırırken, Avrupa genelinde eşit fırsatlar ve katılımın yanı sıra, iyi yaşam standartları ve çalışma koşulları ile ilgili altı sosyal zorluğa baktık. Genel amaç, Avrupalıların günlük yaşamlarında nasıl olduklarını daha iyi anlamaktı.


Bulduğumuz şey küçük bir resimdi. Avrupa'daki sosyal koşullar, bölge veya ülke ve sosyoekonomik grup da dahil olmak üzere geniş ölçüde değişmektedir. Çeşitli alanlarda, ekonomik ve finansal kriz, Avrupa'daki ve içerdiği toplumlar arasındaki bu eşitsizliklerin bir kısmını şiddetlendirmiştir. Bazı dengesizlikler döngüsel olsa da, diğerleri daha kalıcı ve yapısaldır.


Özellikle işgücü piyasasına katılımlar konusunda halen zorluk çeken gruplar arasında çalışmamızda özellikle dikkat ettiğimiz iki grup, kadınlar ve gençler var.


Cinsiyet istihdamı açığı


Genel olarak, 2018’de kadın istihdamı hala erkeklerinkine göre yüzde 11,6 aşağıdaydı. Avrupa Komisyonu Sosyal Skor Tablosunda eşit fırsatların ve işgücü piyasasına erişimin bir göstergesi olarak da dahil edilen cinsiyet istihdamı açığı, son yıllarda az çok durgunlaştı, ancak AB üye ülkelerinde bu durum büyük ölçüde değişiyor. Litvanya (2.3), Finlandiya (3.7), Letonya (4.2) ve İsveç'te (4.3) yüzde 5 puanın altına kadar daralıyor, ancak Yunanistan (21) ve Malta'da (22.3) yüzde 20'den fazla puan alıyor.


İstihdamdaki bu tür toplumsal cinsiyet eşitsizliğine belirleyici bir etki kadınların hâlâ dengeleyici işlerin ve aile sorumluluklarının ana yükünü taşıdığı gerçeğidir. Genel olarak, 2018'de yarı zamanlı çalışan kadınların oranı yüzde 30,8 iken erkeklerin neredeyse dört katıydı (yüzde 8). Bu kadınların yüzde 44'ü aile, kişisel ya da özenli sorumluluklar nedeniyle yarı zamanlı çalıştı. Tam zamanlı eşdeğerleri kullanmak, çalışmamızdaki istatistiklerden anlaşılacağı gibi, ücretli çalışma saatlerinde cinsiyet farklarının kadınların istihdam oranları üzerindeki etkisini daha iyi kavramamıza izin veriyor (aşağıya bakınız).


Aile sorumluluklarındaki dengesizliklerin akılda tutulması, yetersiz çocuk bakımı veya mevcut olmayan çocuk bakımının kadın istihdamını belirleyici olarak etkileyebilir.  2002'de AB üye devletleri, üç yaşın altındaki çocukların en az yüzde 33'üne ve 2010 yılına kadar üç yıl ile zorunlu okul yaşı arasındakilerin en az yüzde 90'ına çocuk bakımı sağlamayı kabul etti. Ancak, o zamana kadar her iki hedefe de yalnızca sekiz üye devlet tarafından ulaşılmıştı.


2016 yılı itibariyle, üç yaşından küçük çocuklar için çocuk bakımı katılım oranları dokuz AB ülkesinde hala yüzde 20'nin altındaydı ve Yunanistan, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya'da yüzde 10'a bile ulaşamadı. Bu ülkeler, en büyük açığa sahip on ülkeden biri olan Polonya hariç, küçük çocukların anneleri ve babaları arasındaki istihdam açığı en yüksek olan beş ülke arasındaydı (aşağıdaki şekle bakınız). Macaristan, Slovakya ve Çek Cumhuriyeti'nde, bu fark 2017 yılında yüzde 50'den fazla olmuştur.



Farklı ekonomik sektörlere bakarsak, kadınların bilgi ve iletişim teknolojileri ve daha geniş bir bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanı (STEM) gibi temel sektörlerde yeterince temsil edilmediğini görüyoruz. AB’de BİT uzmanları 2017’den itibaren kadındı. Ancak kadınlar eğitimde iyi bir performans sergilediler: 2016’da AB’de yüksek lisans mezunlarının yüzde 57,6’sını, 2018’den itibaren ise AB’de 25 ve 34 yaş arasındaki kadınların yüzde 45,2’ini erkeklerin yüzde 34,9'uyla karşılaştırıldığında üçüncülüğü aldı.

Kadınların mesleki (ve önceki eğitim) seçimlerini etkileyebilecek ve böylece işgücü piyasasındaki bu eşitsizliklerin altını çizebilecek faktörler cinsiyet klişelerini ve sosyal normları, kadın rol modellerinin yokluğunu ve iş-yaşam dengesi için yetersiz düzenlemeleri içermektedir. Ayrıca, personel ve işe alım uygulamaları, gelecekteki kariyer beklentilerinin olmaması ve enformel ağlara erişimin kısıtlı olması gibi engeller, çoğunlukla erkek sektörlerinde aktif olan kadınların kariyerlerini yarı yarıya değiştirmelerini (“sızdıran boru hattı sendromu”) tetikleyebilir.




Genç işsizliği


Nisan 2019 itibariyle AB'de 3,2 milyon 25 yaş altı işsiz oluştu. Bu nedenle, genç işsizliği Avrupa Birliği'nde azalmış olsa da, 2013 yılında neredeyse yüzde 24'lük bir zirveden yüzde 14,2'ye inen üye ülkeler arasındaki eşitsizlik önemli olmaya devam ediyor. Birkaç AB üyesi (Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Hollanda) son yüzde 7'nin altında oranlar (Nisan 2019) bildirirken, güney Avrupa ülkeleri ekonomik krizden yüksek oranda etkilendi: gençlerin işsizliği yüzde 30'un üzerinde; İtalya (31.4) ve İspanya (32.7) ve Yunanistan'da% 40'a yakın (Şubat 2019 itibariyle 38.8).

Krizde genç işsizliği arttıkça, gençler arasında uzun vadeli işsizlik de arttı: AB'de 12 aydan daha uzun bir süredir işsiz kalan 15 ila 24 yaş arasındakilerin oranı 2007 ve 2013 arasında yüzde 8'e ulaşarak ikiye katlandı. 2018 itibariyle, gençlerin uzun vadeli işsizliği yüzde 3,9 iken, Yunanistan'da yüzde 21,1, İtalya'da ise 15,6 olmuştur.


Eurofound tarafından yapılan bir çalışmada, gençler için uzun vadeli işsizliğin sonuçları incelenmiştir. Bir gencin aktif işgücüne katılım üzerindeki etkisi zamanla azalsa da, bir yaşam süresince çalışma, genç bir kişinin gelecekteki geliri üzerinde uzun vadeli zorlu etkiler yaratmıştır. Kariyerlerinin başlangıcında belirleyici bir aşamada daha az iş deneyimi kazanmanın yanı sıra, uzun süreli işsizliği tecrübe etmek, gençlerin refahını belirleyici bir şekilde etkileyebilir: Avrupa Yaşam Kalitesi Anketi 2016'dan elde edilenverilere göre, genç uzun vadeli işsizlerin sosyal olarak dışlanmış hissetmelerinin, kısa vadeli işsiz gençlere, işte veya istihdamda olanlara göre gelecekle ilgili yaşam doyumunun ve iyimserliği azaltmasının daha muhtemel olduğunu göstermektedir.


Ve sonra güvencesiz çalışma var: 2018’de, AB’de 15-24 yaş arası çalışanların yüzde 43,3’ü, 25 ila 54 yaş arasındakilerin yüzde 12,1’i ve 55 ila 64 yaş arasındaki çalışanların yüzde 6,6’sı yalnızca geçici bir sözleşme yaptı. On AB üye devletinde, genç çalışanların yarısından fazlasının geçici sözleşmeleri olduğu, 15-24 yaşlarındaki her 10 çalışandan altı'sının Polonya'da (yüzde 62,6), İtalya'da (64), Portekiz’de (64.5), Slovenya'da (66.7) ve İspanya'da (71.2) tespit edildi.


Geçici sözleşmeler, gençler için işgücü piyasasına girdiklerinde istikrarlı istihdama yol açmaları durumunda basamak taşı olarak çalışabilir, ancak aynı zamanda onları güvensizlikle işaretlenmiş bir istihdam durumunda tutabilirler. Gerçekten de, Avrupa Komisyonu tarafından yapılan araştırmalar, geçici sözleşmelerin 'basamak taşı' potansiyellerinin bir kısmını kaybetmiş olabileceğini öne sürüyor. Çoğu AB ülkesinde, 2008-2014 arasındaki dönem, yalnızca geçici sözleşmeleri olan çalışanların payındaki artıştan etkilenmedi: aynı zaman dilimi boyunca, geçici olarak geçici işlerden geçici işlere geçiş oranları, çoğu AB ülkesinde düşmüştür. Üstelik birçok üye devlet geçici pozisyonlardan işsizliğe geçişlerde bir artış yaşamıştır.


Ortak zorluklar


Avrupa'daki yaşam standartlarının ve istihdam durumlarının heterojenliği, 'Nasıl gidiyor, Avrupa?' Sorusuna basit bir cevap vermeye izin vermiyor. Bir yandan, sosyal koşullar ve sosyal dengesizlikler Avrupa genelinde, bölgeler ve ülkeler arasında ve sosyoekonomik gruplar arasında önemli ölçüde değişmektedir. Öte yandan, bu makalede tasvir edilen iki örnek ve çalışmamızın tespit ettiği diğer sosyal dengesizlikler, Avrupa'nın ortak zorluklarla karşı karşıya olduğunu göstermektedir: bütün dengesizlikler birkaç üye devleti etkilemiştir ve daha fakir AB ülkeleriyle sınırlandırılmamıştır.


Üye devletlerin istihdam ve yaşam standartlarıyla ilgili ortak sosyal zorlukları göz önüne alarak, önümüzdeki parlamento ve komisyon döneminde ve Avrupa'nın geleceği konusundaki devam eden tartışmalarda AB ve üyelerinin bu tür zorluklara nasıl cevap verebileceğine daha fazla odaklanılması gerekiyor. Bu bağlamda, Avrupa'nın sosyal politikada ne gibi rol üstlenebileceği sorusu, ulusal ve Avrupalı ​​siyasetçilerin gelecek haftalar ve aylar içinde Avrupa'ya yönelik vizyonlarını sunmaları ve tartışmaları sırasında tartışmanın ayrılmaz bir parçası olmalıdır.


Sylvia Schmidt, 13 Haziran 2019, Social Europa


(Sylvia Schmidt, Bertelsmann Stiftung'da proje yöneticisidir. Onar ve Hazırla: Berlin Jacques Delors Enstitüsü ile ortaklaşa yürütülen Avrupa araştırma projesinin güçlendirilmesi çalışmaları, Avrupa entegrasyonu, sosyal politika ve Avrupa tek pazarına odaklanmaktadır.)



Seçkin Deniz, 30
.07.2019, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Takip et: @Seckin_Deniz


Not: Çeviri programları kullanılarak İngilizce'den çevrilmiştir.



Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.

Seçkin Deniz Twitter Akışı