5 Mart 2019 Salı

SA7485/SD1306: "sanat'ın hörgüçlerinden biri; dil" /10.02.2005/ 309. patika



...kuşkonmaz tepelerde yed-i emin bulmak zor değildir...
...kim ki nerede bulmak ister onu, bilmesi gerek...
...yed-i emin nerededir?...
...'güvenli el' demektir, yed-i emin...
...arapça'daki yeriyle söylemenin ne kaydı vardır ki?...
...eskiler, sözdeki asâletin içerdiği sanatlara bağlı olduğundan dem vermez belki, ama bence söze yüklediğiniz mânâ, birçok sanata hörgüçlük etmek, onları taşımak zorundadır...
...ve biliriz ki; bir dildeki mana, diğer bir dilde tercüme yahut yer tutmayla aynı derinliği hâiz olamaz...
...türkçe, arapça'yla hemdem olmuşsa asırlarca, sanatı bu türkçe'yle devşirmişsek, o uzun evliliğe âşina kulakların o evlilik dışında üretilmiş çocukların seslerini duymaları çok zor değil midir?...
...güvenli el, dediğimizde akla gelen elleri hangi düsturla düşüneceğiz?...
...yed-i emin, güvenli el'e sıkıştırılamayacak kadar kocamandır...
...bu iltifat arapça'ya giydirilen bir övgü değildir, aksine türkçe ile zenginleşen anlam bütünlüğüne vurgudur...
...yüzlerce yılın evliliğine duyulan saygıdır...
...unutmayalım, ki; türkçe diğer dillere göre uzun süre yerleşik kalmayanların ve kendi kültürlerinden kaçanların dilidir...
...gözden ırakta tutmayın; göçlerden sonra kurulan türk devletlerinin çoğu, baskın kültürlerin etkisinde kalarak kültürel kök sıkıntısı yaşamışlardır...
...filizlenecek iken bu sıkıntılarla tekrar kurutulmuş olan bir dil kaynağımız var ne yazık ki...
...bu gün ise, ingilizce'den çekiyoruz aynı algı ve yansıma külfetini...
...anlaşılmak için arapça'dan, farsça'dan sonra ingilizce'ye muhtacız...
...orhun ve göktürk kalıntıları, kaçınmadan kabul edelim ki diğer dillerin kökleri kadar etkili olamadılar...
...destanlar ve diğer sözel türler de aynı yavanlık ve sıradanlıkla yetmediler...
...medeniyetlerin gelişmesine uzanan kültürel yol yeterince uzun değildi ve azdılar kalanlar...
...çünkü; yerleşik değildi türkçe'yi kullananlar...
...dağlar ve ovaların ise kendilerinden başka hatırladıkları bir şey olmaz...
...yed-i emin her konuda güvenli el arayanlar için mana taşır, demek gerek değil mi?...
...eh, anlamlara ulaşan güvenli elleri de aramak gerek şimdiki gibi...
...kuşkonmaz gibi duran uydurulmuş sözcükler topluluğu olan tepelerde de yed-i emin vardır muhakkak...
...o, ki; insanın kendi sanatına verdiği yoldur ...
...kendi diline verdiği güvenilirlik pâyesidir...
...ve yed-i emin dil için kişinin kendi içindedir...

seçkin deniz


pürüzsüz patikalar

Seçkin Deniz Yazıları






Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.

Seçkin Deniz Twitter Akışı