Sonsuz Ark'ın notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız İtalyan Vizyon & Global Trends Uluslararası Global Analiz Enstitüsü Başkanı Tiberio Graziani ile yapılan röportaj Trans-Pacific View yazarı Mercy Kuo'ya aittir ve 2018'den 2019'a geçerek 2019'u ve sonrasını etkileyecek olan üç dönüştürücü ana eğilimle ilgili görüşleri yansıtmaktadır. Çoğunlukla nesnel bir yaklaşımla düşüncelerini ifade eden Tiberio Graziani, ortadoğuda her an gücü ve etkisi artan bir Türkiye'den bahsetmek yerine, Washington Moskova ve Tahran'dan bahsetmeyi tercih etmiş görünüyor... Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD'nin himayesinde ve desteğinde Doğu Suriye'yi işgal eden terör örgütü PKK-YPG'ye askerî operasyon yapacağını ilan etmesinden sonra, operasyonun başlamak üzere iken, Trump'ın talebiyle 14 Aralık 2018'de yapılan Erdoğan-Trump görüşmesi sonrası, ABD askerlerinin Suriye'den tamamen çekilme kararı alması bile Tiberio Graziani'yi etkilemiş görünmemektedir. Resmi Amerika'nın Sesi (VOA)'nin haberine göre, "Amerikan haber ajansı Associated Press'in (AP) geçtiği habere göre, Başkan Donald Trump Suriye’den çekilme kararını aceleyle ve ulusal güvenlik ekibi ya da müttefiklerine danışmadan, IŞİD’e karşı savaşa dahil olan hemen hemen herkesin güçlü itirazlarına rağmen aldı. Ajans, haberini Amerikalı ve Türk yetkililere dayandırdı. Konuyla ilgili bilgi sahibi iki yetkili, Trump’ın, kendi üst düzey danışmanlarının tavsiyesini reddederek ve geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la telefon görüşmesinde Suriye’den çekilmeyi kabul ederek, kendi kabinesi, Kongre üyeleri ve dünyanın önemli bir kısmını sürprize uğrattığını söyledi." Cemal Kaşıkçı Cinayeti'ni açığa çıkarma çabası sonrası Suudi Arabistan'da değişim başlatan, Suriye'de İran etkisini azaltan, Türkiye'nin etkisini arttıran bir Ankara'dan bahsetmek bir italyanın Avrupalı kıskançlığı olarak sayılsa da 2019'da dünya hem bölgesel hem de küresel alanda daha etkin bir Türkiye görmeye devam edecektir...
Seçkin Deniz, 31.12.2018
Asia's Geopolitical Challenges: Outlook 2019
Tiberio Graziani'nin Tahminleri
Trans-Pacific View yazarı Mercy Kuo, ABD'nin Asya politikasına ilişkin konunun uzmanlarının, politika uygulayıcılarının ve dünya genelinde stratejik düşünürlerin düzenli olarak görüşlerini almaktadır. İtalyan Vizyon & Global Trends Uluslararası Global Analiz Enstitüsü Başkanı Tiberio Graziani ile yapılan bu konuşma “Trans-Pacific View Insight Series” de 169. sıradadır.
2018'den 2019'a devam eden etkiye sahip olacak üç dönüştürücü eğilim tanımlar mısınız?
2018'de gelecek yılı etkileyecek ana dönüştürücü eğilimler farklı küresel sektörleri ilgilendirecektir.
Öncelikle, ekonomik ve finansal olanlar için, en ileri teknolojili ülkelerin üretim döngülerindeki ileri teknolojilerin ve uygulamalarının artan önemini izlemek gerekecektir. Gelecek yıl, ülkelerdeki mevcut sosyal dengenin gelişimini ve devletler ile büyük finansal kuruluşlar arasındaki ilişkileri derinden değiştirecek olan bu üretim süreçlerinin rasyonelleşmesiyle karşı karşıya kalacağız. Ayrıca, yaşlıların ve engellilerin teknolojik ihtiyaçlarına göre yeni pazarların patlamasına tanık olacak, kripto para birimlerinin artması ile de karşı karşıya kalacağız.
Yeni teknolojilerin bilgi ve yönetimi ile ilgili ̶ BİT, AI (Yapay Zeka-YZ), Blockchain (blok zinciri) temelinde ̶ büyük dünya güçleri ile ana yatırım grupları arasındaki mücadele önümüzdeki on yılın zorlu geçeceğini gösterecektir. Gelişmiş teknolojilerin jeostratejik kararlar üzerindeki etkisi artacaktır. Yeni teknolojiler, 2019 yılında, askeri ilişkilerde yeni bir küresel devrim olarak tanımlayabileceğimiz belirleyici bir dönüm noktasını etkilemeye katkıda bulunacak. Büyük dünya güçlerinin askeri-endüstriyel-finansal kompleksleri 2019'dan başlayarak tam bir dönüşüm geçirecek.
İkincisi, küresel seviyeyi etkileyecek bir diğer önemli eğilim, eski dünya düzeninin çok taraflılık ölçütlerine dayandırılmasıyla ilgilidir. 2019'da, BM gibi büyük küresel organizasyonların zayıflamasına ve uluslararası ticaret, iklim sorunları ve yeni teknolojilerin kullanımıyla ilgili düzenlemelere ilişkin çok taraflı istişarelerin yeniden yapılandırılmasına tanık olacağız. Bu iki ana nedenden dolayı olacak. Bunlardan ilki, bipolar dönemde doğmuş eski kurumların dışında bile 360 derece etki alanlarını uygulamaya çalışan Çin, Rusya ve Hindistan gibi ulusların küresel oyuncularının artan varlığı ve önemidir; dünyanın kaderine sürekli Moskova ve Washington’da karar verildi. İkinci sebep, “Trump Doktrini” nin uygulamaya konmasından kaynaklanmaktadır;
Üçüncü dönüştürücü eğilim, Avrupa Birliği ile ilgili olacak. 2018 AB için hem ekonomik düzeyde hem de hepsinden önemlisi siyasi ve sosyal olarak çok kritik bir yıl oldu. 2019, “Avrupa Ortak Evi” nin kaderine karar verileceği bir yıl olacak. Neopopülist dalgalar ve 2017-2018 döneminde Avrupalıların sosyal ve siyasi yaşamını belirleyen egemen olanların bir sonucu olarak, büyük olasılıkla, Avrupa Parlamentosu'nun yenilenmesi için yapılan seçimler Avrupa karşıtı partilerin zaferiyle sonuçlanacak. 2019 bu nedenle Avrupa Birliği'nin ekonomisi ve politikası için çok dengesiz bir yıl olacak.
2019'a bakıldığında, Asya'daki kilit jeopolitik zorluklar nelerdir?
Asya'daki ana jeopolitik zorluklar ABD, Japonya ve Çin arasındaki ilişkileri ilgilendirecek. Tokyo, ABD politikalarına uygun politikalar üretmesine rağmen, Washington ile Pekin arasındaki farklı pozisyonlar arasında bir arabuluculuk noktası olabilir.
Washington jeostratejik düzeyde, ilişkilerin tamamen normalleşmesi için 2018'de Pyongyang ile başlatılan girişimleri takip etmek zorunda kalacak. Bu, engebeli bir rota olacak çünkü ABD ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin çelişkili çıkarları Kuzey Kore sorununun arka planında kalmaya devam ediyor.
ABD ile Çin arasındaki ilişkilerle ilgili çok tartışmalı bir başka konu ise Tibet'i ilgilendirecek. Özellikle, 2019’un ilk aylarında Pekin ve Washington’un (2018’in sonunda Başkan Trump tarafından imzalanan) 'Tibet’e Karşılıklı Erişim’in Tibet’e erişimini teşvik eden etkilerine atıfta bulunmaları gerekecek. ABD'li diplomatlar, gazeteciler ve vatandaşlar ve Tibet’e girişi engellemekten sorumlu oldukları düşünülen Çinli yetkililere ABD vize başvurularını reddediyorlar.
Bölgesel ve küresel düzeylerde önemli jeopolitik etkileri olacak bir diğer konu Çin Yeni İpek Yolu projesi ile ilgilidir. Pekin, hedeflerine ulaşmak için İran İslam Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu ile ilişkilerini pekiştirecek.
ABD-Çin ticaret gerilimlerindeki artış, küresel ticaret sistemini nasıl etkileyebilir?
2018 boyunca, Trump yönetimi Çin'e karşı gerçek bir ticaret savaşı gerçekleştirdi. Gelecek yıl bu savaş belli bir şekilde kusursuzlaştırılacak. Bunun işaretleri zaten var: yüksek teknoloji devi Huawei'nin kurucusu ve baş finans sorumlusu Meng Wanzhou'nun tutuklanması, ABD-Çin gerilimlerinin tırmanışına bir örnek teşkil ediyor. ABD ile Çin arasındaki gerilimler sadece ticari değil aynı zamanda stratejiktir. ABD ve Çin, teknolojik üstünlük için rekabet ediyor. Bu stratejik yüzleşme, tüm küresel sistemi, dünya çapındaki finansal sistemi etkileyecek ve dünyanın çeşitli ülkeleri arasındaki alan seçimlerini belirleyecektir.
ABD ile Çin ve Rusya ile tartışmalı ilişkiler Avrupa Birliği'ni nasıl etkileyecek?
Farklı ve değişik yönlerden ABD, Rusya ve Çin Avrupa Birliği'ni zayıflatma konusu ile ilgileniyorlar.
Avrupa’nın yaşadığı siyasi, ekonomik ve finansal kimlik krizi, Washington’un ABD’nin ekonomik iyileşmesini “yönetmesine” imkan tanıyacak, özellikle geleneksel İngiliz müttefikinin Brexit ile kendisini Brüksel'e bağlayan yükümlülüklerden kurtulacak olması önemli. Dahası, jeostratejik bir düzeyde devam eden Avrupa krizi, ABD’nin Kuzey Afrika ve Orta Doğu’daki operasyonlarda finansal açıdan yüksek maliyetli kararlar ve sorumluluklar alma konusunda zaman kazanmasına izin veriyor.
Rusya için mesele daha hassas ve sorunlu. Kremlin’e göre, zayıf bir Avrupa Birliği, Ukrayna meselesi ve 2014’ten bu yana Rusya’nın ekonomisini etkileyen yaptırım rejimi ile ilgili olarak daha makul olacaktır. Fakat bu kısa vadede doğru olabilir, uzun vadede değil. Aslında, orta ve uzun vadede zayıflamış bir Avrupa Birliği, ABD’nin stratejik çıkarlarının insafına mahkum olacaktır, çünkü AB, İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda inşa edilen ABD’nin jeopolitik sisteminin doğu çevresidir. Sonuçta, politik bir AB yokluğunda, gerçek Avrupa “tutkalı” yalnızca NATO’nun askeri-diplomatik aygıtından oluşacaktır: Bu Moskova’nın kesinlikle istememesi gereken bir şey.
Tutarlı ve üniter bir altyapı geliştirme politikasına sahip olamayan, parçalanmış bir Avrupa, Yeni İpek Yolu gibi büyük projeyi Çin ile müzakere etmek için gerçekçi bir güce sahip değildir. Bu nedenle, şu anda zayıf bir Avrupa Çin için uygundur. Pekin için, tek tek AB ülkeleriyle ve bazı durumlarda bölgesel yönetimlerle bile müzakere etmek daha kolay ve ucuzdur. Dahası, gerçekten Avrupa dış politikasının olmayışı, Çin, ABD 'nin yanısıra Rusya’nın gerçek rakipler olmadan Afrika’da çalışmasına izin veriyor.
2019'da, hangi itici güçler ABD'deki Asya'daki küresel liderliği ve bölgesel nüfuzu zorlayacak?
Aslında, bugün ABD’nin küresel hegemonyası hakkında konuşabileceğimizi sanmıyorum. Bu sözde hegemonya tek kutuplu dönemde, yani Berlin Duvarı'nın yıkılmasından George W. Bush’un Orta Doğu’daki savaşlarına kadar geçerliydi. ABD, son iki yılda Güney Amerika'nın kontrolünü yeniden ele geçirdi, ancak orada bile Çin ve Rusya ile rekabet etti. ABD, NATO’yu Avrupa’dan kontrol ediyor. ABD, Yakın ve Orta Doğu'da jeopolitik ve jeostratejik dinamikleri etkiler, ancak bu bölgelerde Washington Moskova ve Tahran'ın etkisini hissediyor.
ABD hala teknolojik bir üstünlüğe sahip, ancak sektörde artan Çin ve Rus çıkarlarıyla ilgilenmek zorunda kalacak. Asya'daki bölgesel etkiye gelince, ABD orada olsa yalnızca Çin'in değil aynı zamanda Japonya, Vietnam ve Güney Kore'nin de artan ve farklı çıkarlarıyla ilgilenmek zorunda kalacak.
Mercy A. Kuo, 27 Aralık 2018, The Diplomat,
Seçkin Deniz, 31.12.2018, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.