Sonsuz Ark: SA575/KY11-TG7: İllegal Ses Kayıtları Tarafsız Analiz Raporu/ Çeviri

4 Mart 2014 Salı

SA575/KY11-TG7: İllegal Ses Kayıtları Tarafsız Analiz Raporu/ Çeviri

"Türkçe konuşan kişi ile yapılan incelemede Türkçe yapılan konuşma kaydındaki sıçramaların çoğunun isimlerin veya kelimelerin ortalarında gerçekleştiği anlaşıldı."

Sonsuz Ark'ın Notu:

Analizi isteyen Roy Gutman analiz sonuçlarını çarpıtarak, "Analist, kayıtlar gerçek görünüyor, diyor..." başlıklı bir yazı yazmış.

İsteyen:

Roy Gutman, Pulitzer ödüllü, Amerikalı Gazeteci ve Yazar, İstanbul, For McClatchy Newspapers, Avrupa Büro Şefi http://www.roygutman.com/

İstek:

Gönderilen MP3 dosyası içeriğindeki ses üzerinde herhangi bir oynama olup olmadığının mümkün olduğu kadar kesin bir şekilde belirlenmesi

Problem:

Anadilim Türkçe olmadığı için, ses perdesindeki değişimleri, nüansları, ses tonlama değişimlerini ve bir kelimenin ya da ifadenin aniden kesilip kesilmediğini veya senkronizasyonda sorun olup olmadığını belirlemem oldukça güç. Bu sebeplerle sesin teknik analizinde ve anormalliklerin ve şüphelerin tespitinde, anadili Türkçe olan kişilerden yardım alınmasına karar verildi.

Analizde Kullanılan Araç ve Yazılım:

Bir adet HP Laptop, Microsoft Windows 8.1. Analiz için kullanılan yazılım, Audacity http://audacity.sourceforge.net/ adresinden alındı. Bu yazılım podcast oluşturma ve düzenlemeden müzik düzenlemesine kadar pek çok amaç için kullanılan yüksek kapasitede bir ses oluşum ve düzenleme yazılımıdır. Açık kaynak projesi olan bu yazılımın kodu binlerce insan tarafından test edilmiştir.

Analiz:

“Ba_çalan Erdo_an'_n Yalanlar_n_n ve Yolsuzluklar_n_n Kayd_ Orjinali.mp3”,ismini taşıyan bir .mp3 dosyası analiz edildi. Audacity programında açıldığında dalga şekli formunun ses ile kabaca korelasyon halinde olduğu görüldü.

Aşağıda frekans düzleminden oluşan spektrogram görüntüsü görülmektedir.

Analizde temel olarak alınmış bu görüntüde üç farklı noktada anormalliklere rastlanmıştır. Konuşmanın büyük bir bölümü aynı “gürültü tabanında” olmasına rağmen birkaç yerde frekansta “ani yükselmeler” görülmekte ve 9:15’ten itibaren konuşmanın son birkaç dakikası tamamen farklı bir gürültü tabanında olduğu anlaşılmaktadır. Son anormallik seti, analiz görüntüsü zoomlandığında kolayca görülebilir.

Yukarıdaki resimde görüldüğü gibi 2:20 ile 2:12 arasında hiçbir ses içermeyen bir boşluk bulunmaktadır. Bu mp3 oynatıldığında hiçbir konuşma olmasa dahi klimadan, ısıtma sistemlerinden, telefon hattından kaynaklanan çevresel ve elektronik bir gürültü bulunması gerekirdi. Ama 2:10-2:12 arasında hiçbir gürültü bulunmamaktadır.

Frekanstaki “ani yükselmelerden(sıçrama)” birisi yukarıdaki şekilde 1:54 ‘ten az önce görülebilmektedir.

Bu üç set halindeki anormalliklerde kasıt olduğunu farz edersek bu boşlukların, sesin kesilmesi ve yapıştırılması aşamalarında, ve frekanstaki sıçramaların ise tonlama, ses perdesi, nüans veya bir ifadenin anlamında değişiklik yapılması aşamasında ortaya çıktığı söylenebilir.

Konuşmanın son birkaç dakikasındaki yükselmiş gürültü tabanı ve değişik sesler, telefona yerleştirilmiş bir böcekten ziyade oda içine yerleştirilmiş farklı bir böceğin göstergesi olabilir.

Alternatif olarak aynı telefon, hoparlörü açık olarak kullanılmış olabilir.

Anadili Türkçe olan biri ile yapılan inceleme:

Anormallikler konusunda anadili Türkçe olan birisine danışıldı. Üzerinde tartışılan ilk anormallik, 2:10 ‘da benzeri görülen boşluklardı. Boşluklar tek mp3 dosyasına çoklu kayıtların ekleme yapıldığı noktalarda ortaya çıkıyordu. Buna bakılarak herhangi bir kötü niyet olduğu söylenemez.

Son dakikalarda gürültü tabanında görülen yükselmenin şaka olduğu veya telefon konuşmalarına dahil olmayan kişilerin konuşmalarının eklenmesiyle ortaya çıktığı tespit edildi. Bunların telefon konuşmalarını sızdıran kişilere ait olma ihtimali üzerinde tartışıldı.

Sebebi anlaşılamayan tek anormallik frekans “sıçramaları”. Bu noktada tartışılan iki ihtimal var; sesin kesilip yapıştırılması veya tonlama, ses perdesi, nüans veya bir kelime veya ifadenin değiştirilme teşebbüsü. Anadili Türkçe olan kişi; ton, ses perdesi, nüans veya manada herhangi bir yapay değişim bulunmadığını ve doğal gözüktüğünü ifade etti.

Konuşmanın başlamasından sonra ortaya çıkan ve neredeyse hiç bozulma gözükmeyen frekanstaki sıçramalar eğer kesme ve yapıştırma göstergesi olsaydı sesin bu noktalarda,örneğin bir kelimenin ortasında, aniden değişmiş olması gerekirdi. Bu sıçramalar tahminen bir işaretleme(bookmark) veya indeksleme sonucunda ortaya çıkmış olabilir. Çoğu isimlerin yakınındaki veya üzerindeki işaretlemeler gibi gözüküyor. Bunun üzerinde zaman kısıtlaması nedeniyle çalışma yapılmadı.

Sonuç:

Elde edilen sonuçları ve öngörüleri kontrol amacıyla, yukarıda araçlar kısmında bahsedilen HP laptop ve Audacity programı ile kısa bir ses kaydı yapıldı. Joshua Marpet, Lewis Carrol’un “Jabberwocky” şiirinin ilk mısrasını okudu.

Daha sonra bunun kısa bir parçasını keserek şiirin başka bir bölümüne yapıştırdı.

İlk kayıtta görülen frekans sıçramalarına benzer iki sıçramanın olduğu fark edildi. Bununla birlikte bazı önemli farklılıklar bulunduğu görülüyor. Görüntünün büyütülerek incelenmesi bu farklılıkları açık şekilde ortaya çıkarıyor.

Jabberwocky kaydındaki çizginin ne kadar temiz olduğu ve kanal/spektrogram seviyesinin en üstüne ulaştığına dikkat edin. Türkçe kayıtta kesin çoklu çizgilerin bulunduğuna, tamamının temiz olmadığına ve etrafında “statik” bir bozulma olduğuna ve kanal/spektrogram seviyesinin en üst seviyesine erişemediğine dikkat edin.

Bu, frekanstaki sıçramaların insan müdahalesi sonucunda gerçekleştiğini fakat büyük olasılıkla hat gürültüsü, tıklama veya işaretleme (bookmarking) ya da not ekleme (annonation) sisteminin bulunduğunu göstermektedir. Türkçe konuşan kişi ile yapılan incelemede Türkçe yapılan konuşma kaydındaki sıçramaların çoğunun isimlerin veya kelimelerin ortalarında gerçekleştiği anlaşıldı. Yapılan herhangi bir kesme yapıştırma işlemi bu isimlerin veya kelimelerin sıkışmasına sebep olacaktı.

Son Çıkarımlar:

Eğer son birkaç dakikadaki şaka kısmını çıkaracak olursak Türkçe konuşma ses kaydı; kesme, yapıştırma, kolajlama veya herhangi bir oynama olmaksızın çoklu ses kayıtlarının (boşluklar) birleşiminden oluşmaktadır. Kaydın orijinali incelenmeden üzerinde herhangi bir oynamanın kesinlikle olmadığını ispat etmek mümkün değildir ve yine kaynağın orijinaline doğrudan erişim olmadan üzerinde oynama olduğunu ispatlama imkânına da sahip değiliz.

Ek 1: Orijinal ses kaydına yönelik farklı kaynak malzemesi:

https://www.youtube.com/watch?v=Cvf4aeRLu0E - Başçalan Erdoğan'ın Yalanlarının ve Yolsuzluklarının Kaydı

Yukarıdaki Youtube linkini ve bir online youtube-MP3 dönüştürücü kullanarak videonun MP3 kaydı elde edildi. McClatchy raportörü Roy Gutman tarafından sağlanan kaynak malzemesine pek çok yönden benzer olmasına rağmen bazı farklılıklar bulunmaktadır. Ses kaydının başında zaman kodlarını bozan bir müzik bulunmaktadır. Son dakikalarda “şaka” bölümü yoktur.

Bununla birlikte boşluklar ve sıçramalar burada da bulunmaktadır.

İki kayıt karşılaştırıldığında, Roy Gutman tarafından sağlanan ses kaydında 2:10’da bulunan boşluk bu kayıtta yaklaşık olarak 4:23’te yer almaktadır. Boşluklar ve önce gelen sıçramalar tamamen aynı şekilde sıralanmıştır.

Birinci kaydın başındaki müzik ve diğer kayıttaki şaka bölümü olmadan kayıtlar uyum sağlamaktadır.

Ek 2: İkinci Kayıt Seti:

Bu Youtube linki ile ikinci bir kayıt elde edilmiştir. Aynı onlie Youtube-MP3 dönüştürücüsü ile bir ses dosyası elde edilmiş ve aynı HP laptop, Windows 8.1 ve Audacity yazılımı kullanılarak inceleme yapılmıştır.

http://www.youtube.com/watch?v=Ya1iQvpxe60 – 2nd set - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile BilalErdoğan iş adamı Sıtkı Ay

Kaydın başındaki ve sonundaki Gürültü Tabanlarına dikkat edin. Bu müzik olan kısımdır ve telefon konuşması ile hiçbir alakası yoktur. Konuşmadaki en yüksek sıçrama kaynağını belirlemek amacıyla büyütülmüştür.

İlk kayıtla karşılaştırıldığında kompozisyon ve sıçrama görüntüleri benzerdir. Yeniden ortaya çıktığı gibi, kelimenin seslendirmesi başladıktan sonra seslerin kesilip yapıştırılması veya montajlanması söz konusu değildir.

Yine bu noktada, bu kayıta bakarak ve orijinal kaynak malzeme elde olmaksızın mühendislik sınırları içerisinde bu çıkarımın yanlış olduğu ispatlanamaz.

Ek 3:

Kriptolu telefonlar ve kayıtların nasıl elde edildiği konusu ifade edildi. Lütfen şunu göz önünde bulundurun bunların hepsi öngörü ve bilgiye dayalı tahmindir.

Kriptolu telefonlar, klasik olarak, bir sunucu (server) üzerinden işlem görür ve şifrelenmiş bir geçit içerir. Server ve telefon bir çift anahtara sahiptir. Bir anahtar tarafından şifrelenen mesaj diğeri tarafından çözümlenir. Bu işlem her iki yön için de geçerlidir. Fakat her telefon ve sunucu anahtar çifti benzersizdir ve sadece tek telefon için geçerlidir. Bunun anlamı şudur:

Telefon 1, sunucuya bağlanır. Telefon 2, sunucuya bağlanır. Sonra Telefon 1 deki şahıs şifrelenmiş geçit üzerinden sunucuya ve yine şifrelenmiş geçit üzerinden Telefon 2 deki kişiye bağlanır. Sunucu, Telefon 1 ve Telefon 2 arasındaki konuşmalara yönelik şifreleme ve şifre çözme anahtarlarına sahip olduğu için sunucuyu kontrol eden kişi her iki tarafı da dinleyebilir.

Günümüzde bunu engelleme kapasitesine sahip sadece bir ticari şirket vardır. PGP (Pretty Good Privacy) şifreli email’i oluşturan aynı kişiler tarafından kurulmuş Silent Circle Şirketi, telefon-sunucu-telefon anahtarı yerine, telefondan-telefona anahtar kullanır. Bu, sistemi çalıştıran kişilerin bile sistem üzerindeki data hakkında bilgi sahibi olmadığı ve şifre çözümleme yapamadığı, “Sıfır-Bilgi” sistemi olarak bilinir.

Kayıtlar:

Bu kapsamda kayıtların tek bir ilginç ortak noktası vardır. Telefon kaydındaki genç olan şahsın sesi; yüksek, temiz ve neredeyse telefon mikrofonunun güç seviyesi üstündedir. Yaşlı olan şahsın ses; daha düşük seviyede ve biraz boğuktur veya “şaşkın” bir özellik göstermektedir. Bunun sebepleri bilinmemekle beraber bazı tahminler yürütülebilir.

1. Şahıslardan biri sesi sıkıştıran, dijital hale getiren ve şifreleme yapan bir kriptolu telefonda olabilir. Bu durum boğukluğu ve düşük ses seviyesini açıklar.

2. Diğer yandan eğer genç şahsın telefonuna böcek yerleştirilmiş ise, böceğin fiziksel olarak yakın olması, genç şahsın sesinin yüksek olmasını açıklayabilir. Diğer yaşlı şahsın sesi boğukluk ve ses seviyesinde azalmaya neden olan telefon devresinden elde edilirken, genç şahsın sesi doğrudan böcekten alınmış olabilir. Şunu da belirtmek gerekir ki böcek fiziksel bir böcek olmaktan ziyade bir yazılım programı veya zararlı yazılım olabilir.

3. Son bir durum, eğer her iki taraf da kriptolu telefonda ise ve birleşme merkezi sunucuda gerçekleşmiş ise belki taraflardan biri veri aralığının neredeyse dışına çıkmış ve band genişliğinin azalmasına sebep olmuş olabilir.

Bu kayıtla alakalı tüm olası durumlar deneyseldir. Hiçbiri, gerçek durumlara ait doğrudan doğruya gerçeklik veya güvenilir bilgi olarak temellendirilmemiştir. Burada ihtimal dahilinde belirtilmiştir.

Bu rapor, bana iletilen bilgiye ve sahip olduğum bilgi ve tecrübelere dayanmaktadır.